Hiền Lương - Bến Hải, khúc tráng ca mang khát vọng hòa bình

Trước đó 2 năm, cầu Hiền Lương được xây bởi người Pháp. Trong bút ký "Cầu ma", nhà văn Nguyễn Tuân viết, "cầu có bảy nhịp, cộng lại chỉ có 178 mét, và ván cầu tổng cộng chỉ có 894 miếng ván. Chiều dài cầu, miền Bắc miền Nam mỗi bên giữ 89 thước nhưng ván cầu thì 450 tấm thuộc về Bắc, và như thế ta hơn mấy tấm".

Từ năm 1960, cầu được sơn hai màu vàng (bờ nam) - xanh (bờ bắc), với vạch sơn trắng ở ván cầu làm ranh giới hai bên. Nhà văn Nguyễn Tuân gọi đây là "cầu ma", "cầu giả vờ", vì cầu làm ra nhưng "tuyệt không có bóng bộ hành qua lại" trong thời gian đất nước chia cắt hai miền.

Những năm tháng đó, nhiều "cuộc chiến" diễn ra giữa hai bên. Đó là "cuộc chiến màu", khi miền nam sơn màu gì, miền bắc sơn màu đó, cho đến lúc phân hai màu vàng - xanh; "cuộc đấu loa", khi hai bên liên tục nâng công suất loa để đấu qua lại đôi bờ; và "chọi cờ", với phần thắng nghiêng về phía miền bắc khi tạo nên cột cờ cao nhất giới tuyến (38,6m), lá cờ rộng 134m2. Từ năm 1956 đến năm 1967, các chiến sĩ công an giới tuyến của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã treo 267 lá cờ với nhiều kích cỡ khác nhau.

Vào năm 1967, chính quyền miền nam cũ đã ném bom đánh sập cầu Hiền Lương. Đến năm 2001, cầu Hiền Lương được phục chế lại nguyên bản theo thiết kế của chiếc cầu cũ, bên cạnh chiếc cầu mới dài 230m, rộng 11,5m được xây dựng năm 1996.

Cột cờ cũng được xây dựng theo mẫu thiết kế năm 1962 với chiều cao tương tự, bên dưới được bổ sung phần đài với tranh liên hoàn.

Dương Văn Khánh, sau khi tốt nghiệp Đại học đã quyết định thực hiện hành trình đi dọc đất nước bằng xe máy để trải nghiệm cuộc sống, khám phá vẻ đẹp quê hương và trau dồi kiến thức lịch sử. Dừng chân tại cột cờ ở Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải, anh chia sẻ: "Đứng tại địa điểm lịch sử này, tôi cảm thấy vô cùng xúc động và tự hào trước những chiến đấu, hy sinh của cha ông".

Đôi bờ Hiền Lương - Bến Hải sẽ mãi là khúc tráng ca bất tử về sức sống mãnh liệt, ý chí kiên trung, bền gan vững chí và khát vọng hòa bình, thống nhất non sông của dân tộc ta.