Tôn vinh gương mặt tiêu biểu của TP.HCM 50 năm qua: GS.TS Đặng Lương Mô - nhà tiên phong vi mạch

300 công trình nghiên cứu và hơn 10 bằng phát minh, sáng chế

GS.TS Đặng Lương Mô phát biểu tại hội nghị “Kiều bào góp ý về chương trình nâng cao chất lượng giáo dục đại học, cao đẳng trên địa bàn TP.HCM” chiều 29-11-2018 - Ảnh: TRẦN HUỲNH

Ông Đặng Lương Mô sinh năm 1936, tại Kiến An, Hải Phòng. Sau khi tốt nghiệp trung học, ông theo gia đình di cư vào Sài Gòn sinh sống. Ông đậu thủ khoa đầu vào Trường Kỹ sư Công nghệ (tiền thân của khoa cơ khí, Trường đại học Bách khoa TP.HCM).

Năm 21 tuổi, ông xuất sắc giành được học bổng của Chính phủ Nhật Bản, du học ngành điện tử tại xứ sở hoa anh đào.

Năm 1962, Đặng Lương Mô tốt nghiệp Đại học Tokyo và hai năm sau ông đã hoàn thành chương trình thạc sĩ. Đến năm 1968, ông bảo vệ thành công luận án tiến sĩ khoa học, trở thành chuyên viên nghiên cứu Viện Nghiên cứu trung ương Toshiba Nhật Bản trong bốn năm (1968 - 1971). Sau đó ông về nước giảng dạy tại Đại học Khoa học Sài Gòn (nay là Trường đại học Khoa học tự nhiên TP.HCM).

Cùng khoảng thời gian này, ông còn giảng dạy tại Học viện Quốc gia kỹ thuật (nay là Trường đại học Bách khoa TP.HCM) với chức danh giám đốc trường điện. Đến năm 1973, ông được đề bạt là viện trưởng Học viện Quốc gia kỹ thuật.

Năm 1976, ông trở lại Nhật tiếp tục công việc làm chuyên viên nghiên cứu cao cấp của Viện Nghiên cứu trung ương Toshiba Nhật Bản. Năm 1983, ông được mời sang giảng dạy tại Đại học Hosei, với tư cách giáo sư trưởng khoa điện tử tin học, một khoa mới mở.

Ông đã được bầu vào Viện Hàn lâm khoa học New York từ năm 1992. Ông còn là hội viên thượng cấp của Hội Kỹ sư điện - điện tử - tin học IEEE, Mỹ).

Năm 2002, ông về nước tham gia việc giảng dạy và hướng dẫn nghiên cứu cao học tại Trường đại học Bách khoa TP.HCM; ủy viên hội đồng khoa học phòng thí nghiệm công nghệ Nano; cố vấn cho giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM; ủy viên hội đồng khoa học Khu Công nghệ cao TP.HCM.

Ông đã có hơn 300 công trình nghiên cứu và hơn 10 bằng phát minh, sáng chế.

Vận động thành lập Câu lạc bộ Khoa học kỹ thuật Việt kiều

GS.TS Đặng Lương Mô còn là gương mặt quen thuộc tại hầu hết các hội nghị kiều bào tại TP.HCM. Năm 2005, ông đề xuất thành lập Câu lạc bộ Khoa học kỹ thuật Việt kiều, làm cầu nối giữa các nhà khoa học kỹ thuật Việt kiều trên khắp thế giới với các tổ chức khoa học kỹ thuật và giáo dục đại học trong nước. Câu lạc bộ thực sự trở thành cầu nối cho trí thức Việt kiều đóng góp chất xám phục vụ đất nước.

* PGS.TS Phan Thanh Bình (nguyên giám đốc Đại học Quốc gia TP.HCM):

Không ngừng đóng góp cho giáo dục đại học Việt Nam

GS.TS Đặng Lương Mô luôn dành trọn tâm huyết cho khoa học và giáo dục Việt Nam, đặc biệt là Đại học Quốc gia TP.HCM. Không chỉ vận động học bổng, giảng dạy, nghiên cứu khoa học, xây dựng trung tâm nghiên cứu vi mạch bán dẫn tại Đại học Quốc gia TP.HCM, thầy Mô còn tư vấn phát triển Khu Công nghệ cao TP.HCM, thúc đẩy công nghiệp vi mạch và hỗ trợ nhiều trường đại học trong nước.

Ngoài chuyên môn, GS Mô còn viết sách về cải cách thời Minh Trị Thiên Hoàng, liêm chính khoa học...

Những thành tựu hôm nay của Đại học Quốc gia TP.HCM có sự đóng góp thầm lặng nhưng to lớn của các nhà khoa học yêu nước như GS Mô.