Trẻ em nghiện điện thoại - Kỳ cuối: Cha mẹ hãy làm gương cai 'nghiện' mạng xã hội
Những vấn đề về hành vi ở trẻ em có thể dẫn đến những tình huống nguy hiểm, như sa sút trong học tập, vi phạm các quy tắc xã hội, tăng nguy cơ lạm dụng chất gây nghiện và tội phạm, có sự gia tăng đáng chú ý về xu hướng tự tử.
Hai trẻ nữ tuổi 14-15 chơi game suốt buổi tối ở công viên - Ảnh: THÙY CHI
Mới đây, một nghiên cứu với quy mô toàn cầu về tác động tiêu cực của việc 
Người lớn hãy giảm điện thoại để cùng trẻ em hoạt động bổ ích ngoài trời - Ảnh: THÙY CHI
Khuyến nghị: cha mẹ hãy làm gương
Tiến sĩ Tara Thiagarajan, vị sáng lập và giám đốc khoa học Tổ chức Sapien Labs, có quan điểm rõ ràng rằng cần hành động ngay để có giải pháp hạn chế trẻ em phụ thuộc điện thoại thông minh.
Điều đặc biệt cần quan tâm là trong khi trước đây nhiều nghiên cứu tập trung vào hệ lụy của điện thoại thông minh với trẻ em là sức khỏe thể chất và các chứng trầm cảm, lo âu thì nghiên cứu sau này đã làm rõ khả năng điều tiết cảm xúc và lòng tự trọng của trẻ.
Nhà xã hội học Jonathan Haidt, trong cuốn sách ông viết Thế hệ bất an: Cách mạng tái lập thời thơ ấu gây ra đại dịch sức khỏe tâm thần, đã đề xuất trẻ trước 16 tuổi không nên phụ thuộc vào mạng xã hội.
Nhà xã hội học này trích dẫn nhiều nghiên cứu, trong đó có nghiên cứu tại Vương quốc Anh, cho thấy sự phụ thuộc mạng xã hội ở giai đoạn trẻ em dậy thì có thể dẫn đến sự giảm mạnh thái độ hài lòng cuộc sống. Đây là một vấn đề rất phức tạp mà xã hội cần quan tâm.
Tuy nhiên các bậc phụ huynh cũng không nên hoảng hốt hay quá căng thẳng việc trẻ sớm bị phụ thuộc vào điện thoại.
Hầu hết chuyên gia đều cho rằng vấn đề này có thể giải quyết được khi phụ huynh đi đầu làm gương trong việc cai "nghiện" mạng xã hội.
Họ hãy thẳng thắn nói với con cái rằng chính cha mẹ cũng bị tình trạng đó nhưng họ đã nhận thức được hệ quả không tốt và đang tìm cách thoát ra. Họ cũng mong muốn con cái như vậy.
Khi được hỏi làm sao để con người có thể rời xa chiếc điện thoại khi mọi khía cạnh của cuộc sống, từ các mối quan hệ, công việc cho đến đời sống cá nhân đều gắn liền với nó, tiến sĩ Amy Orben - nhà tâm lý học hiện đang đứng đầu nhóm nghiên cứu sức khỏe tâm thần kỹ thuật số tại Đơn vị khoa học nhận thức và não bộ MRC, Đại học Cambridge - chia sẻ trên The Guardian: "Tất cả chúng ta đều sống trong cùng một hệ thống như vậy, mỗi người lại có những cách trải nghiệm khác nhau. Với điện thoại cũng vậy, điều quan trọng là ta cần hiểu rõ động cơ sử dụng, biết tự nhìn lại bản thân để xác định điều gì phù hợp và điều gì không".
Khi cha mẹ làm gương hạn chế chiếc điện thoại lúc nào cũng khư khư trên tay, con cái sẽ noi theo.
Ở Việt Nam, thạc sĩ tâm lý Đặng Hoàng An - nguyên giảng viên Trường ĐH Sư phạm TP.HCM - cho rằng trong thời đại số mọi thông tin diễn ra rất nhanh, vai trò của cha mẹ càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Cha mẹ không thể chỉ là người giám sát một chiều mà phải đồng hành và định hướng. Không nên trao cho điện thoại một vị trí quyền lực trong cuộc sống của trẻ. Thay vào đó phụ huynh cần cùng con xem, phân tích nội dung clip để nói rõ đâu là giải trí, độc hại, đâu là giáo dục nghiêm túc, giá trị nhân văn, tử tế.
Đặc biệt theo ông An, phụ huynh cần đưa con vào thế giới tương tác thật như vui chơi, trò chuyện, học kỹ năng sống như bơi lội. Có thể đặt ra tình huống giả định về rủi ro, nguy hiểm xảy ra rồi giáo dục con cách phản ứng, xử lý thế nào trong bối cảnh đó, kể cả lúc có cha mẹ ở đó hay không. Cha mẹ và con có thỏa thuận rõ ràng về thời gian và nội dung sử dụng màn hình, chỉ xem nội dung tích cực.
Thế giới thực bên ngoài chiếc điện thoại có rất nhiều điều thú vị, tốt đẹp cần khám phá, trải nghiệm và rèn luyện. "Nhưng quan trọng nhất cha mẹ phải là tấm gương. Nếu người lớn hay lướt mạng, con cũng học theo. Việc giảm thời gian dùng điện thoại không chỉ vì con mà vì bản thân mình trước" - ông An nói.
Trẻ em 'nghiện' điện thoại - Kỳ 1: Để trẻ xài điện thoại cho 'đỡ quậy'?