29/09/2025 12:03

Những ảnh hưởng tới răng, xương hàm, gia đình có trẻ bú bình cần biết

Bú mẹ tạo điều kiện cho xương sọ - mặt tăng trưởng bình thường, răng sắp xếp đúng và phòng tránh sai lệch khớp cắn.

Sự tăng trưởng của sọ mặt đạt được 90% khi 12 tuổi, sự tăng trưởng này là tối đa trong vòng 4 năm đầu. Khi

Trẻ 3 tuổi, có thói quen bú bình buổi tối, đa sâu răng, mô răng bị phá hủy trầm trọng - Ảnh: BSCC

Bú mẹ không thể ngăn cản lệch lạc khớp cắn loại II và lùi xương hàm dưới xảy ra. Tuy nhiên việc bú bình, núm vú giả có nguy cơ lệch lạc khớp cắn cao, đặc biệt là những trường hợp vẫn duy trì việc bú bình sau 24 tháng tuổi.

Trong các trường hợp vòm miệng bị biến dạng, như vòm miệng sâu do lưỡi kém vận động, hành lang hô hấp của các lỗ mũi bị hạn chế sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho thở miệng và ngưng thở khi ngủ.

Ngoài ra vị trí thấp của lưỡi, cũng như do sai lệch khớp cắn, có thể dẫn tới các rối loạn phát âm.

Các nghiên cứu cho thấy có sự khác biệt rõ nét trong phát triển cơ má ở trẻ bú mẹ và bú bình: Trẻ bú mẹ có chu kỳ mút dài hơn, điều này rất quan trọng vì chu kỳ bú càng dài thì các ảnh hưởng lên phát triển hàm mặt càng lớn. Cường độ các chuyển động mút ở trẻ bú mẹ cũng lớn hơn. Với trẻ bú bình thì giảm rõ nét các hoạt động cơ cắn.

Sự phát triển của các cấu trúc mặt phụ thuộc vào sự phát triển của hố mũi. Tất cả những bất thường của khẩu cái sẽ tác động nghiêm trọng lên đường thở trên. Có nghiên cứu đã nêu ra rằng những sự biến dạng gây nên bởi núm vú giả của bình sữa là yếu tố nguy cơ cao của ngưng thở tắc nghẽn về đêm.

Ngưng thở tắc nghẽn về đêm là một vấn đề y học nghiêm trọng ảnh hưởng đến khả năng hô hấp trong giấc ngủ.

Khi bú, những áp lực gây nên bởi sự mút ở vú, giữ một vai trò quan trọng trong sự phát triển tối ưu của những cấu trúc mặt: khẩu cái, xương hàm… Việc cho ăn bằng bình sữa, sử dụng đều đặn núm vú giả, sự mút ngón cái không tạo ra được những áp lực đầy đủ như trên làm tăng nguy cơ sự sai lệch khớp cắn và sự phát triển bất bình thường của những cấu trúc xương, góp phần vào việc phát triển một sự ngừng thở tắc nghẽn về đêm.

- Chứng nuốt hơi và trào ngược: khi bú bình, sữa chảy ra khỏi chai và có sự xâm nhập của không khí, không kéo dài như bú vú mẹ. Hoạt động này thường diễn ra nhanh, thô bạo nên dạ dày do uống sữa và nuốt không khí trong quá trình cho ăn tác động lên việc tiêu hóa thường xuyên gây nôn, ói.

- Ảnh hưởng đến tâm lý: Khi bú bình trẻ bú nhanh hơn nên bú mẹ không đáp ứng được nhu cầu của trẻ, và được bù đắp bởi mút ngón tay hoặc núm vú giả tạo điều kiện cho các sai lệch khớp cắn.

Bú mẹ không chỉ nuôi dưỡng trẻ mà còn là "bài tập chức năng" tự nhiên

Qua đó giúp khẩu cái phát triển theo dạng chữ U, tạo điều kiện cho thở mũi và phát triển sọ - mặt hài hòa. Bú bình kéo dài với núm không phù hợp có thể tạo lực tập trung kiểu "piston" lên khẩu cái, làm khẩu cái hẹp, sâu, tăng nguy cơ cắn chéo phía sau/cắn hở trước và thở miệng.

Những sai lệch sớm ở khẩu cái và cung răng liên quan chặt chẽ tới đường thở, làm tăng nguy cơ ngáy và ngưng thở khi ngủ ở trẻ. Cha mẹ có thể giảm rủi ro bằng cách ưu tiên bú mẹ, chọn núm mềm - lưu lượng chậm nếu phải bú bình, cai núm vú giả sớm, tập ăn nhai theo lứa tuổi và tái khám nha khoa định kỳ.

Khi nhận thấy trẻ thở miệng, ngáy, ngủ không yên, răng mọc chen chúc hoặc cắn lệch, hãy đưa trẻ đi khám ở nha khoa để được tư vấn can thiệp kịp thời.