Phát hiện gây sốc: Huyết áp chưa tăng nhưng não đã lão hóa
Tăng huyết áp là nguy cơ hàng đầu của đột quỵ và sa sút trí tuệ, nhưng tổn thương não có thể bắt đầu từ rất sớm, thậm chí trước khi huyết áp có dấu hiệu tăng. Phát hiện này mở ra cách hiểu hoàn toàn mới về sự liên quan giữa huyết áp và sức khỏe não.
Tăng huyết áp âm thầm tàn phá não bộ trước khi chỉ số huyết áp tăng - Ảnh: Stock
Kết quả nghiên cứu của Đại học Y Weill Cornell và Viện Nghiên cứu não bộ và tâm trí gia đình Feil (Mỹ) vừa được công bố trên tạp chí Neuron, cho thấy sự bất thường xuất hiện ở cấp độ gene của từng tế bào não chỉ sau ba ngày gây tăng huyết áp ở mô hình chuột, thời điểm mà chỉ số huyết áp vẫn hoàn toàn bình thường.
Theo đó, những rối loạn ở tế bào não và mạch máu xảy ra âm thầm trong giai đoạn tiền tăng huyết áp. Những thay đổi này tạo nền tảng cho suy giảm nhận thức về sau, bao gồm suy giảm nhận thức do mạch máu và cả bệnh Alzheimer.
Tiến sĩ Costantino Iadecola, Giám đốc Viện Nghiên cứu não bộ và tâm trí Feil, cho biết nhiều liệu pháp hạ Nghiên cứu hé lộ những kiểu tính cách dễ bị tăng huyết ápĐỌC NGAY
Thuốc cho thấy tác dụng đảo ngược các rối loạn sớm ở tế bào nội mô và tế bào thần kinh trung gian trên mô hình chuột. Một số dữ liệu quan sát ở người cũng gợi ý rằng nhóm thuốc này có lợi hơn cho chức năng nhận thức so với các thuốc hạ huyết áp khác.
Dù vậy, các chuyên gia nhấn mạnh ưu tiên hàng đầu vẫn là điều trị tăng huyết áp để bảo vệ tim và thận. Nghiên cứu mới chỉ ra rằng kiểm soát huyết áp còn có thể mang lại lợi ích sâu hơn, đó là phòng ngừa những thay đổi âm thầm trong não diễn ra trước cả khi các triệu chứng xuất hiện.
Tiến sĩ Iadecola và cộng sự hiện tiếp tục nghiên cứu cách quá trình lão hóa sớm của các mạch máu nhỏ có thể kéo theo các rối loạn ở tế bào thần kinh đệm và tế bào ít sợi nhánh. Mục tiêu lâu dài là tìm ra các liệu pháp có thể ngăn chặn hoặc đảo ngược sự suy yếu này, giúp bảo vệ chức năng nhận thức trước khi tổn thương trở nên không thể phục hồi.
Phát hiện trên cho thấy việc theo dõi và kiểm soát huyết áp không chỉ quan trọng đối với sức khỏe tim mạch mà còn có ý nghĩa thiết yếu đối với não bộ.
Tổn thương có thể bắt đầu từ rất sớm, trong khi các dấu hiệu lâm sàng vẫn còn im lìm. Việc phát hiện và can thiệp sớm có thể là chìa khóa giúp ngăn chặn những hệ quả lâu dài đối với trí nhớ và khả năng tư duy.
Nghiên cứu hé lộ những kiểu tính cách dễ bị tăng huyết áp
Các nhà nghiên cứu tìm hiểu mối liên quan giữa đặc điểm tính cách và tăng huyết áp, và phát hiện điều bất ngờ.
Nghiên cứu hé lộ những kiểu tính cách dễ bị tăng huyết ápĐỌC NGAY