Bác sĩ cảnh báo những đồ ăn dễ gây mòn răng
Mòn răng là vấn đề phổ biến nhưng thường bị xem nhẹ trong chăm sóc răng miệng hằng ngày. Tình trạng này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống do gây ê buốt, mất thẩm mỹ, giảm khả năng ăn nhai và gia tăng nguy cơ tổn thương răng.
Nhiều loại đồ ăn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, đặc biệt đồ ăn có vị chua - Ảnh minh họa
Mòn răng là sự mất chất cấu trúc răng (men, ngà) không do sâu răng, xảy ra do các yếu tố cơ học, hóa học hoặc sinh lý. Quá trình này thường diễn ra từ từ, không gây đau ngay lập tức nên dễ bị bỏ qua cho đến khi có triệu chứng rõ ràng.
Các loại mòn răng thường gặp:
- Mòn do ma sát: Xảy ra do tác động từ bên ngoài như chải răng sai cách, dùng bàn chải lông cứng, kem đánh răng có độ mài mòn cao, thói quen dùng tăm hoặc cắn móng tay.
- Mòn do tiếp xúc: Do răng trên và răng dưới cọ xát nhau, thường gặp ở người có thói quen nghiến răng hoặc cắn chặt răng khi ngủ. Các trường hợp có
Các loại kem chải răng chứa fluor và các thành phần hỗ trợ tái khoáng có thể hỗ trợ trường hợp mòn răng nhẹ - Ảnh minh họa
Điều trị mòn răng như thế nào?
- Với trường hợp nhẹ: Bác sĩ sẽ hướng dẫn cách vệ sinh đúng, sử dụng kem đánh răng chứa fluor và các thành phần hỗ trợ tái khoáng khác như CPP/ACP hoặc HA. Ngoài ra có thể sử dụng các kem chải răng có tác dụng cắt đường truyền cảm giác để chống ê buốt răng.
- Với mòn răng mức độ vừa: Răng có thể được trám bằng vật liệu composite để khôi phục hình dạng và bảo vệ ngà răng.
- Với trường hợp nặng: Có thể phải phục hồi bằng chụp răng sứ hoặc veneer để bảo tồn răng thật, đảm bảo chức năng và thẩm mỹ.
- Nếu nguyên nhân là nghiến răng: Bác sĩ sẽ làm máng chống nghiến đeo ban đêm. Tuy nhiên cũng cần chú ý nhiều người bệnh nghiến răng thể không tiếng kêu, nên không được phát hiện.
- Nếu do trào ngược dạ dày: Cần phối hợp điều trị nội khoa để kiểm soát axit dạ dày.
Cách phòng ngừa mòn răng
Mòn răng là quá trình mất chất khoáng không hồi phục của men và ngà răng, diễn ra âm thầm nhưng để lại nhiều hậu quả như ê buốt, nhạy cảm, giảm chiều cao cắn và ảnh hưởng thẩm mỹ. Vì vậy, phòng ngừa luôn quan trọng hơn điều trị. Một số biện pháp dưới đây giúp hạn chế tối đa quá trình mòn răng trong cộng đồng:
- Đánh răng đúng cách: Sử dụng bàn chải lông mềm, tránh chải răng theo chiều ngang mạnh tay vì tạo lực ma sát lớn lên bề mặt men. Kỹ thuật xoay tròn hoặc chải theo chiều từ nướu lên rìa cắn sẽ giúp làm sạch hiệu quả mà không gây tổn thương.
Nên dùng kem đánh răng có chứa fluor để tăng khả năng tái khoáng. Ngoài ra có thể dùng thêm các kem chải răng ngoài có fluor còn có các thành phần khác như CPP/ACP để giúp tái khoáng tốt hơn.
- Hạn chế thực phẩm và đồ uống có tính axit cao: Nước ngọt có gas, nước tăng lực, trái cây chua, giấm, rượu vang… dễ làm mềm men răng, tạo điều kiện cho mòn răng tiến triển.
Nếu sử dụng, nên uống nhanh thay vì ngậm lâu trong miệng, sau đó súc miệng bằng nước lọc để trung hòa môi trường miệng. Tránh đánh răng ngay sau khi ăn đồ chua vì men đang mềm sẽ bị mài mòn nhiều hơn.
- Kiểm soát nghiến răng: Nghiến răng vào ban đêm hoặc siết chặt răng khi căng thẳng làm tăng mòn răng cơ học. Người có dấu hiệu nghiến răng nên khám bác sĩ để được chỉ định máng chống nghiến. Bên cạnh đó, luyện tập thư giãn, giảm stress, ngủ đủ giấc cũng góp phần hạn chế tình trạng này. Cần chú ý nghiến răng hay đi kèm theo với loạn năng khớp thái dương hàm.
- Khám răng định kỳ mỗi 6 tháng: Việc khám kiểm tra thường xuyên giúp phát hiện sớm các dấu hiệu mòn răng như rìa cắn mỏng, bề mặt men bóng bất thường, tăng nhạy cảm…
Duy trì tiết nước bọt khỏe mạnh: Nước bọt có vai trò trung hòa axit, cung cấp khoáng chất giúp tái khoáng men răng và bảo vệ khỏi mòn răng. Vì vậy nên uống đủ nước mỗi ngày, tránh môi trường khô miệng kéo dài.
Thay đổi thói quen sinh hoạt gây hại cho men răng: Tránh thói quen dùng răng mở nắp chai, cắn vật cứng hoặc nhai đá lạnh. Những hành vi này tạo lực cơ học quá mức lên răng, thúc đẩy quá trình mòn và nứt răng.
Sử dụng phương tiện bảo vệ men răng khi cần thiết: Với một số trường hợp nguy cơ cao như trào ngược dạ dày - thực quản, khô miệng do thuốc hoặc điều trị xạ trị, bệnh nhân cần phối hợp chặt chẽ giữa bác sĩ y khoa và bác sĩ nha khoa để giảm tác nhân gây mòn.
Hướng dẫn các cách bảo vệ chống mòn răng
1. Không đánh răng ngay sau khi ăn chua hoặc uống đồ có gas
Axit làm mềm men răng, đánh răng ngay sẽ làm mòn nhanh hơn. Nên đợi 20-30 phút.
2. Nhận diện sớm nghiến răng dù không có tiếng kêu
Nghiến răng "không tiếng" rất phổ biến, gây mòn mạnh. Chú ý đau cơ hàm, rìa cắn mòn, căng thái dương buổi sáng.
3. Không tự ý tẩy trắng khi răng đang mòn hoặc nhạy cảm
Tẩy trắng có thể làm tình trạng ê buốt và mòn men nặng hơn nếu chưa được bác sĩ đánh giá.
4. Nhóm nguy cơ cao cần khám răng thường xuyên hơn
Người bị trào ngược dạ dày, khô miệng do thuốc, stress kéo dài hoặc rối loạn khớp thái dương hàm dễ bị mòn nhanh hơn.
5. Mòn răng nặng có thể làm thay đổi khớp cắn
Giảm chiều cao cắn, đau cơ hàm và loạn năng khớp thái dương hàm; cần phục hồi và điều chỉnh khớp cắn đúng cách.
Thực hư chuyện tẩy trắng răng gây ê buốt?