Hết thuốc giải độc Botulinum: Sự sống của nhiều bệnh nhân mong manh

Ngày 21/5, TS.BS Lê Quốc Hùng, Trưởng khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy TPHCM cho biết, khoa vừa phối hợp Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TPHCM, Bệnh viện Nhân dân Gia Định trong hội chẩn và xác định có thêm 3 bệnh nhân ngộ độc Botulinum có nguồn gốc từ thực phẩm.

Bệnh nhân ngộ độc Botulinum đang được điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy Ảnh: BVCC

Cả 3 bệnh nhân đều ngụ tại thành phố Thủ Đức, trong đó người đàn ông 45 tuổi được chẩn đoán ngộ độc liên quan việc ăn một loại mắm để lâu ngày. 2 trường hợp còn lại là 2 anh em ruột, gồm nam thanh niên 18 tuổi và bệnh nhân nam 26 tuổi, được xác định bị ngộ độc Botulinum sau khi ăn chả lụa bán dạo kèm với bánh mì.

Theo thông tin từ bệnh viện, ngày 13/5, các bệnh nhân sử dụng thức ăn bị nhiễm độc, đến ngày 14/5 cả ba bệnh nhân đều có triệu chứng rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, đau đầu, choáng váng và đau bụng có biểu hiện bị tiêu chảy. Một ngày sau, tình trạng tiến triển nặng hơn khiến các bệnh nhân bắt đầu yếu cơ, khó nuốt.

Nam thanh niên 18 tuổi có diễn biến sớm nhất với biểu hiện yếu sức cơ được chuyển vào điều trị tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới, người anh sau đó nhập viện Bệnh viện Chợ Rẫy. Người đàn ông 45 tuổi được cấp cứu tại Bệnh viện Nhân dân Gia Định. Bệnh nhân 18 tuổi đã được chuyển sang Bệnh viện Chợ Rẫy điều trị.

Trước những ca bệnh có biểu hiện giống nhau liên tiếp nhập viện, các bác sĩ của 3 bệnh viện đã phối hợp hội chẩn. “Kết quả xét nghiệm tại Viện Vệ sinh Dịch tễ TPHCM của bệnh nhân nam 45 tuổi xác định có sự hiện diện của độc tố Botulinum tồn tại. Cũng với những biểu hiện của 2 bệnh nhân còn lại, chúng tôi khẳng định hơn 90% các trường hợp này là ngộ độc Botulinum và có nguồn gốc từ thức ăn”, BS Hùng nói.

Đến ngày 21/5, nguồn tin từ Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, bệnh nhân 45 tuổi và bệnh nhân 18 tuổi bị liệt cơ, đã phải thở máy. Riêng bệnh nhân 26 tuổi còn cử động được, vẫn có thể tự thở khí trời.

Tuy nhiên, nhiều khả năng tình trạng bệnh sẽ diễn tiến nặng khiến bệnh nhân này cũng phải thở máy, điều trị khó khăn vì không còn thuốc giải.

Các bác sĩ nhận định, anh em trong vụ ngộ độc này có liên quan nguồn thực phẩm là món giò lụa bán dạo trong vụ ngộ độc đã được xác định vào ngày 13/5 khiến 3 trẻ nhập viện tại Bệnh viện Nhi Đồng 2.

Sự sống mong manh vì hết thuốc

Vào tháng 3, cả nước chỉ còn 5 lọ thuốc BAT tại Bệnh viện Chợ Rẫy. Đây là loại thuốc hiếm với chi phí khoảng 8.000 USD mỗi lọ. Để cứu các bệnh nhân ngộ độc sau khi ăn cá chép muối ủ chua nhiễm Botulinum tại Quảng Nam, Bệnh viện Chợ Rẫy đã điều chuyển cả 5 lọ thuốc trên, ngành y tế tỉnh Quảng Nam dùng hết 3 lọ, cứu sống gần 10 bệnh nhân. Ngày 16/5, khi 3 trẻ bị ngộ độc do ăn giò lụa, 2 lọ thuốc BAT cuối cùng đã được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 2 và sử dụng hết.

TS.BS Lê Quốc Hùng cho biết, hết thuốc BAT giải độc đặc hiệu do ngộ độc Botulinum là rất đáng tiếc cho bệnh nhân và nan giải cho bác sĩ điều trị. “Bệnh nhân ngộ độc Botulinum sử dụng thuốc BAT giải độc đặc hiệu sớm thì chỉ trong vòng 48 đến 72 tiếng là họ có khả năng thoát ra khỏi tình trạng bị liệt, không phải thở máy.

Khi không có thuốc giải, bệnh nhân sẽ đối mặt với tình trạng tổn thương hệ thần kinh, thở máy kéo dài. Nếu may mắn qua khỏi, người bệnh cũng sẽ đối mặt với di chứng, trường hợp nặng nguy cơ tử vong rất cao”, bác sĩ Hùng nói.

Từ thực tế nhiều loại thuốc hiếm và thuốc giải Botulinum ngày càng trở nên cần thiết cho việc cứu chữa người bệnh trong tình trạng nguy cấp, TS.BS Nguyễn Tri Thức, Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy, đề nghị Bộ Y tế nghiên cứu phương án chủ động dự trữ thuốc hiếm cho cấp cứu, điều trị.