Theo các chuyên gia, để sẵn sàng đào tạo nguồn nhân lực phát triển du lịch xanh sẽ cần một chiến lược dài hơi và bài bản.
Mục lục
Một trong nhiều mô hình du lịch xanh đang được triển khai tại tỉnh Khánh Hòa - Ảnh: TRẦN HOÀI
Đó là một trong những điểm nổi bật được nhiều nhà khoa học nhấn mạnh trong hội thảo khoa học quốc tế "Du lịch xanh và giải pháp thúc đẩy kinh tế tuần hoàn", do Trường đại học Văn Hiến tổ chức vào chiều tối 27-9 tại TP.HCM, quy tụ nhiều chuyên gia trong và ngoài nước.
Theo TS Nguyễn Anh Tuấn - Viện trưởng Viện Kinh tế du lịch - phát triển Đưa Việt Nam trở thành điểm đến xanh bền vững trên bản đồ du lịch thế giới
Ông nhấn mạnh bên cạnh khung chính sách và mô hình điểm đến, nguồn nhân lực chính là chìa khóa để du lịch xanh đi vào thực chất.
Thực tế cho thấy nhiều hướng dẫn viên, nhân viên khách sạn và cả cộng đồng địa phương vẫn chưa được trang bị đầy đủ kiến thức về môi trường, quản lý chất thải hay kỹ năng truyền thông xanh.
Theo ông, các chương trình tập huấn, đào tạo cần lồng ghép nội dung về bảo vệ môi trường, ứng xử văn minh với tài nguyên, đồng thời giúp người lao động có khả năng kể chuyện, dẫn dắt trải nghiệm gắn với văn hóa và thiên nhiên.
Ông cũng cho rằng phát triển du lịch xanh phải gắn với trao quyền cho cộng đồng. Khi người dân được làm chủ dịch vụ homestay, ẩm thực, hướng dẫn hay sản phẩm thủ công, họ không chỉ có thêm sinh kế mà còn trở thành lực lượng tiên phong bảo vệ tài nguyên.
Những mô hình như Cù Lao Chàm - hòn đảo không rác thải nhựa - cho thấy cộng đồng được đào tạo và hưởng lợi công bằng sẽ chủ động gìn giữ môi trường.
Ngoài ra việc hình thành những "việc làm xanh", từ quản lý rác thải, vận hành năng lượng tái tạo cho đến sản xuất hàng lưu niệm thân thiện môi trường, sẽ tạo ra một thế hệ lao động mới gắn chặt sinh kế với phát triển bền vững. "Nếu không chuẩn bị nguồn nhân lực bài bản, du lịch xanh dễ chỉ dừng ở khẩu hiệu", ông nói.
Các chuyên gia trình bày tham luận tại hội thảo - Ảnh: TRỌNG NHÂN
Trong khi đó, nhóm tác giả Dini Zulfiani và Nurliah (Đại học Mulawarman, Indonesia) mang đến hội thảo nghiên cứu được thực hiện tại điểm du lịch Mahoni Hill, làng Bangun Rejo, huyện Kutai Kartanegara, đã chỉ ra rằng yếu tố quyết định thành công của du lịch cộng đồng nằm ở chất lượng nhân lực địa phương.
Khi người dân được tham gia các khóa tập huấn quản trị điểm đến và marketing số, mức độ tham gia cộng đồng tăng tới 75%, thu nhập bình quân tăng khoảng 25% và lượng rác thải giảm gần 40%.
Theo nhóm nghiên cứu, các sản phẩm trải nghiệm như đi leo núi, ngắm chim hay trải nghiệm công việc địa phương chỉ thực sự bền vững khi người dân đủ năng lực dẫn dắt. Chính vì vậy theo nhóm nghiên cứu, việc bồi dưỡng kỹ năng hướng dẫn, diễn giải văn hóa - thiên nhiên, quản lý môi trường và ứng dụng công nghệ số là yêu cầu cấp thiết.
560 người tham gia giải chạy vì rùa biển, du lịch xanh Côn Đảo
"Nhân lực địa phương không còn ở vị thế "tham gia thụ động", mà trở thành tác nhân chủ động, trực tiếp tạo nên giá trị khác biệt của điểm đến", hai tác giả Dini Zulfiani và Nurliah nói.
Đồng thời hai chuyên gia cũng thừa nhận chuẩn bị nguồn nhân lực cho du lịch xanh không dễ, mà cần nhiều nỗ lực và thời gian. Vì thế nhóm nghiên cứu khuyến nghị xây dựng các chương trình đào tạo liên tục về quản lý du lịch bền vững, kết hợp kỹ năng chuyên môn với kỹ năng mềm.
Trong đó các khóa huấn luyện này nên triển khai thông qua đối tác "nhà nước - cộng đồng - doanh nghiệp", nhằm bảo đảm vừa có khung chính sách, vừa có hỗ trợ kỹ thuật và đầu ra thị trường.
Tương tự, TS John Walsh từ Krirk University (Thái Lan) chia sẻ để triển khai du lịch xanh, Cơ quan Du lịch Thái Lan (TAT) triển khai nhiều kế hoạch xanh, kêu gọi sự tham gia của khu vực tư nhân. Các dự án hợp tác công - tư (PPP) trở thành cơ chế cốt lõi để xử lý bài toán hạ tầng, quản lý chất thải, đồng thời tạo ra mô hình du lịch mới.
Chẳng hạn tại Krabi, nhiều làng nghề cùng tham gia cung cấp dịch vụ thân thiện môi trường như tour thuyền gỗ, workshop batik hay nuôi ong không ngòi. Koh Mak lại định vị mình là đảo "carbon thấp", kiên quyết loại bỏ các dịch vụ gây hại như mô tô nước hay hàng quán nhậu khuya...
Theo TS John Walsh, điểm chung của những mô hình này là sự đồng hành giữa chính quyền, doanh nghiệp và cộng đồng. Tuy nhiên theo các chuyên gia, để các cam kết xanh không chỉ dừng ở khẩu hiệu, yếu tố đào tạo nhân lực đóng vai trò then chốt.
"Doanh nghiệp cần được hỗ trợ thay đổi tư duy kinh doanh, còn cộng đồng địa phương cần được bồi dưỡng kỹ năng quản lý, hướng dẫn và phục vụ theo hướng bền vững. Khi đó hoạt động du lịch xanh có thể đi vào chiều sâu", TS John Walsh nói.
Phó thủ tướng Mai Văn Chính đề xuất xây dựng bộ nguyên tắc du lịch số và du lịch xanh
Phó thủ tướng Mai Văn Chính nêu rõ tầm quan trọng của du lịch số và du lịch xanh tại Diễn đàn du lịch cấp cao. Ông đề xuất xây dựng bộ nguyên tắc giúp ngành du lịch phát triển bền vững hơn trong tương lai.
Sáng 26/9, trong khuôn khổ chuyến công tác tại Hàn Quốc, đoàn công tác của Tập đoàn Đèo Cả do ông Hồ Minh Hoàng - Chủ tịch Hội đồng quản trị dẫn đầu đã có buổi làm việc với ông Oh Se-hoon, Thị trưởng thành phố Seoul.
Bộ Y tế đề xuất khám sức khỏe định kỳ miễn phí 1 lần/năm cho người cao tuổi, người khuyết tật, hộ nghèo và cận nghèo từ 2026 với kinh phí khoảng 6.000 tỷ đồng/năm.
Từ tháng 10/2025, nhiều luật, nghị định và thông tư có hiệu lực, tác động trực tiếp tới doanh nghiệp và thị trường, trải rộng từ thuế, khoa học công nghệ, quản lý vàng…
Trong thời gian gần đây, tài khoản mạng xã hội, các nhóm chữa lành tự nhiên chia sẻ rầm rộ phương pháp “chữa bách bệnh” bằng cách sử dụng nước chanh pha với muối hột. Không ít người đã bỏ điều trị để áp dụng phương pháp này.
Phó thủ tướng Mai Văn Chính đề xuất xây dựng bộ nguyên tắc du lịch số và du lịch xanh
