
Tác giả Vĩnh Đào (trái) và Nguyễn Thị Thanh Thúy tại buổi ra mắt sách ở Hà Nội - Ảnh: T.ĐIỂU
Đâu mới thực sự là ngày sinh và quê quán của
Tác giả Vĩnh Đào (trái) và Nguyễn Thị Thanh Thúy tại buổi ra mắt sách ở Hà Nội - Ảnh: T.ĐIỂU
Đâu mới thực sự là ngày sinh và quê quán của
Hoàng hậu Nam Phương viếng thăm trường làng Phúc Xá, một làng nghèo ven sông Hồng, tháng 1-1938 - Nguồn: Khánh Ký Hà Nội
Có phải bà hoàng quê ở Tiền Giang?
Các tác giả sách đã công phu truy tìm xác thực ngày sinh của Hoàng hậu Nam Phương.
Trước cuốn sách này thì nhà sử học người Pháp Francois Joyaux trong cuốn tiểu sử Nam Phương - Hoàng hậu cuối cùng của Việt Nam xuất bản năm 2019 khẳng định ngày sinh của hoàng hậu như trên bia mộ.
Hoàng hậu Nam Phương trong một chuyến kinh lý cùng Vua Bảo Đại và ông bà Khâm sứ Graffeuil - Nguồn: AAVH
Hoàng hậu đầu tiên ra khỏi cung cấm
Cuốn sách đã dựng chân dung Hoàng hậu Nam Phương là một bà hoàng rất tiến bộ như làn gió mới cho triều đình Việt Nam. Thậm chí bà là một trong những người đầu tiên trên thế giới thực hiện vai trò đệ nhất phu nhân khi làm việc này từ những năm 1930 ở nước Nam.
Bà là hoàng hậu đầu tiên của nước Nam đi ra khỏi cung cấm, xuất hiện bên cạnh hoàng đế trong những nghi lễ chính thức, những cuộc thăm viếng và đặc biệt bà còn có những hoạt động xã hội, y tế, giáo dục, từ thiện riêng không tùy thuộc vào Vua Bảo Đại.
Không thể kể hết những trường học, bệnh viện, nhà bảo sanh, trại dưỡng lão, trại người mù, cô nhi viện... bà hoàng đã đặt chân đến ở Trung Kỳ, Nam Kỳ và Tây Nguyên.
Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại viếng điện Élysée ngày 6-7-1939 - Nguồn: AP
Bà cho xây dựng trường học, hỗ trợ về y tế cho phụ nữ. Trong các cuộc thăm viếng từ thiện, bà thường lấy tiền riêng ra giúp hoặc trao thẳng cho người nghèo, không dùng ngân sách chính quyền bảo hộ hay triều đình Huế.
Với tài sản riêng, Hoàng hậu Nam Phương có sự tự do hành động, điều mà Vua Bảo Đại không có được.
Cuốn sách Theo dấu Hoàng hậu Nam Phương và Vua Bảo Đại - Ảnh: T.ĐIÊU
Các tác giả nói đây không phải là công trình nghiên cứu chuyên khảo, mà chỉ là một cuốn tư liệu lịch sử về cuộc đời Vua Bảo Đại và Hoàng hậu Nam Phương, được thể hiện dưới góc nhìn và lập luận cá nhân.
Dù vậy, sách thực sự công phu, nghiên cứu tư liệu kết hợp điền dã, phỏng vấn cả ở Việt Nam và Pháp. Đây có lẽ là cuốn sách chi tiết về cuộc đời Nam Phương Hoàng hậu, cố gắng minh định thông tin cũ qua những bằng chứng thuyết phục.
Sách cũng là cuốn tiểu sử hiếm hoi của tác giả người Việt và gốc Việt được viết theo phong cách hấp dẫn của dòng sách tiểu sử người nổi tiếng ở phương Tây.
Có lẽ bằng tiến sĩ văn chương của Đại học Paris IV - Sorbonne (Pháp), cùng kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu về ngữ pháp, văn học của tác giả Vĩnh Đào đã giúp sách rất lôi cuốn.
Sách cũng có những lỗi đánh máy nhỏ, một số thông tin số liệu lịch sử có thể gây tranh cãi.
Bà hoàng không thích thi sắc đẹp
Trên tờ báo Le Soir d'Asie, xuất bản tại Sài Gòn năm 1942, ghi nhận Hoàng hậu Nam Phương tiến bộ rất lớn trong quan niệm, chứ không chỉ là một người phụ nữ đẹp, thông minh và nhân hậu:
"Bà không thích nghe nói đến "thi sắc đẹp", "thi thanh lịch", "trình diễn áo tắm"... Hoàng hậu quan tâm đến việc đào tạo một lớp tinh hoa mới với những nữ bác sĩ, nữ dược sĩ, nữ luật sư, nữ giáo viên, nữ giáo sư, nữ ký giả...".