Đại học '3 trong 1': Kinh nghiệm đổi mới từ châu Âu và Mỹ

Admin

Bằng cách học hỏi mô hình '3 trong 1' ở châu Âu, đại học Việt Nam có thể xây dựng hệ sinh thái sáng tạo, nơi nghiên cứu, đào tạo và doanh nghiệp cùng thúc đẩy tri thức ra thị trường.

đại học - Ảnh 1.

Hôm 24-4-2025, lãnh đạo Đại học Tennessee (tại Knoxville), Tập đoàn Volkswagen Mỹ và Phòng thí nghiệm quốc gia Oak Ridge kỷ niệm hơn 10 năm hợp tác và 5 năm thành lập Trung tâm Đổi mới Volkswagen tại Knoxville - Ảnh: Utk.edu

Trong bối cảnh Đại học '3 trong 1': Kinh nghiệm đổi mới từ châu Âu và Mỹ - Ảnh 2.Đa dạng mô hình đại học theo chuẩn quốc tế cho 2K6

Báo cáo của Ủy ban châu Âu năm 2025 cho biết đã có hơn 60 liên minh được thành lập, quy tụ hàng trăm trường đại học trên toàn châu lục. Những liên minh này không chỉ dừng ở việc "phát triển các chương trình đào tạo linh hoạt, xây dựng cơ chế công nhận tín chỉ tự động và thúc đẩy hoạt động trao đổi sinh viên - giảng viên" mà còn thử nghiệm nhiều mô hình quản trị và học tập hoàn toàn mới.

Ở lĩnh vực khoa học - công nghệ, các liên minh đã đi xa hơn bằng cách xây dựng nền tảng nghiên cứu chung. Liên minh các trường đại học đổi mới châu Âu (ECIU University) phát triển "XR Campus" - một nền tảng học tập và nghiên cứu dựa trên công nghệ thực tế mở rộng, hợp tác nghiên cứu từ xa, khuyến khích sinh viên, giảng viên và nhà nghiên cứu từ nhiều quốc gia cùng tham gia vào các dự án chung.

Với mục tiêu xây dựng một "đại học xuyên quốc gia", nơi sinh viên có thể học tập, nghiên cứu và nhận tín chỉ, văn bằng được công nhận trên toàn châu Âu, Liên minh Una Europa thành lập các "vườn ươm nghiên cứu chung" trong các lĩnh vực AI, dữ liệu lớn và bền vững.

Trong khi đó, Liên minh các trường đại học trẻ của châu Âu (YUFE) huy động các nhóm học giả trẻ cùng hợp tác trong các dự án về khoa học sức khỏe và chuyển đổi số, gắn với ưu tiên của chương trình Horizon Europe. 

Điểm khác biệt của YUFE là nhấn mạnh tính mở, bao trùm và gắn kết cộng đồng. Thay vì tập trung vào những trường danh tiếng lâu đời, YUFE xây dựng một mạng lưới các đại học trẻ, năng động, nhằm thử nghiệm các cách tiếp cận mới trong đào tạo và nghiên cứu.

Còn Liên minh các trường đại học châu Âu (EUTOPIA) phát triển Nền tảng khoa học và đổi mới sáng tạo, cho phép đồng hướng dẫn nghiên cứu sinh tiến sĩ và chia sẻ hạ tầng nghiên cứu giữa các trường. Điểm nổi bật của EUTOPIA là sự kết hợp giữa đào tạo liên kết và hợp tác nghiên cứu xuyên biên giới, nhấn mạnh tính thực hành và định hướng giải quyết thách thức toàn cầu.

Quan trọng hơn cả, báo cáo của Ủy ban châu Âu nhấn mạnh rằng các liên minh không chỉ hợp tác trong đào tạo mà còn "thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu và đổi mới chung xuyên suốt các trường thành viên". Đây là bước chuyển từ chia sẻ giáo trình sang hình thành năng lực nghiên cứu và đổi mới chung, giúp các đại học châu Âu thực sự trở thành một mạng lưới sáng tạo xuyên biên giới.

Khoảng cách đầu tư nghiên cứu

Báo cáo của Ngân hàng Thế giới năm 2020 cho thấy chi tiêu cho nghiên cứu và phát triển của Việt Nam mới đạt khoảng 0,25% GDP năm 2015, thấp hơn nhiều so với mức 2% của Hàn Quốc hay Trung Quốc.

Tỉ lệ giảng viên có bằng tiến sĩ chỉ khoảng 25%, trong khi nguồn thu của đại học công lập phụ thuộc nặng nề vào học phí đóng góp từ các gia đình, chiếm tới gần 50% trong năm 2016.

Mô hình "3 trong 1" của đại học: Những kinh nghiệm quốc tế - Ảnh 2.Làn sóng xét tuyển bổ sung chưa từng có ở các trường đại học đào tạo y dược

Mùa tuyển sinh đại học 2025 chứng kiến hiện tượng hiếm thấy khi hàng loạt trường đại học đào tạo nhóm ngành y dược đồng loạt thông báo xét tuyển bổ sung với nhiều ngành và hàng trăm chỉ tiêu.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề