Nghiên cứu mới cho thấy sử dụng đồ nhựa trong quá trình nấu nướng có thể làm phát tán vi nhựa, loại hạt siêu nhỏ đang bị nghi ngờ có liên quan đến chứng sa sút trí tuệ.
Mục lục
Mặc dù mối liên hệ giữa vi nhựa và sa sút trí tuệ chưa được xác định rõ ràng, các phát hiện trên nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giảm tiếp xúc với vi nhựa trong sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt trong môi trường nhà bếp - Ảnh: AI
Các nhà khoa học tại Đại học Queensland (Úc) vừa công bố phát hiện gây bất ngờ: chỉ một chu trình rửa chén với các vật dụng bằng nhựa cũng có thể giải phóng gần 1 triệu hạt vi nhựa và nhựa nano, với tổng khối lượng đủ để tích tụ trong cơ thể người khoảng 6 miligam mỗi năm.
Đáng chú ý các Cách nào giảm vi nhựa trong bữa ăn hằng ngày?ĐỌC NGAY
Trong mô phỏng thực nghiệm, nhóm nghiên cứu đã sử dụng 13 loại đồ nhựa phổ biến trong gia đình như đĩa, muỗng, ly, hộp đựng thức ăn… và cho chạy máy rửa chén ở các chế độ tiêu chuẩn. Họ ghi nhận nhiệt độ cao (tới 70°C), kết hợp với hóa chất tẩy rửa và chuyển động cơ học đã khiến các bề mặt nhựa bị mài mòn, phát tán vi nhựa vào nước.
Mặc dù vi nhựa chưa được xác định là nguyên nhân trực tiếp gây ra bệnh Alzheimer hay sa sút trí tuệ, nhưng các bằng chứng mới đây cho thấy sự hiện diện của chúng trong não bộ người bệnh ở mức cao gấp nhiều lần so với người bình thường.
Trong một nghiên cứu khác, nhóm nghiên cứu tại Đại học São Paulo (Brazil) cũng phát hiện vi nhựa xuất hiện trong hành khứu giác và niêm mạc mũi của 8/14 người đã khuất. Điều này củng cố giả thuyết rằng hít thở không khí ô nhiễm trong không gian kín như nhà bếp có thể là đường xâm nhập chính của nhựa vào não bộ.
Không chỉ vậy, vi nhựa và nhựa nano có kích thước siêu nhỏ (dưới 5mm và 100 nanomet) có khả năng xuyên qua các rào cản sinh học và xâm nhập vào tế bào, từ đó gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất và hoạt động thần kinh. Ngoài sa sút trí tuệ, các nghiên cứu còn liên kết vi nhựa với: ung thư, tim mạch, rối loạn nội tiết, suy giảm khả năng sinh sản.
Tại Mỹ, năm 2025 ghi nhận 7,2 triệu người trên 65 tuổi sống chung với bệnh Alzheimer. Dự báo đến năm 2030, con số này có thể tăng lên 9 triệu, và chạm mốc 12 triệu người vào năm 2040.
Mặc dù lượng vi nhựa phát ra trong mỗi lần rửa chén là rất nhỏ so với tổng nguồn ô nhiễm nhựa, các chuyên gia cho rằng đây vẫn là dấu hiệu cảnh báo về những tác động âm thầm của sinh hoạt hằng ngày đến sức khỏe lâu dài.
Cách giảm thiểu ảnh hưởng của vi nhựa trong nhà bếp
Để bảo vệ sức khỏe, các chuyên gia khuyến nghị:
Hạn chế sử dụng đồ nhựa trong nấu nướng và lưu trữ thực phẩm; ưu tiên vật liệu như thủy tinh, kim loại hoặc gốm sứ.
Tránh hâm nóng thức ăn trong hộp nhựa, đặc biệt trong lò vi sóng.
Sử dụng máy lọc không khí và thông gió tốt trong nhà bếp để giảm nồng độ vi nhựa trong không khí.
Thường xuyên vệ sinh bề mặt bếp và thiết bị để loại bỏ bụi chứa vi nhựa.
Giảm tiêu thụ thực phẩm chế biến sẵn và đóng gói trong bao bì nhựa.
Một thiết bị nhà bếp có thể gây nguy cơ ung thư
Nghiên cứu mới cho thấy một thiết bị nấu bếp quen thuộc đang làm tăng đáng kể nguy cơ ung thư, đặc biệt ở trẻ em.
Sáng 29-5, Viện Nghiên cứu kinh tế - xã hội, Trường đại học Sài Gòn (RISE) và Văn phòng đại diện Konrad - Adenauer - Stiftung tại Việt Nam (KAS) ký thỏa thuận hợp tác.
TPO - Người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã nghỉ ngay kể từ khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, sẽ được hưởng chế độ chính sách vượt trội so với quy định hiện hành.
Người dân sống ở khu vực có hố sụt lún cho biết, khi mới phát hiện, hố có đường kính khoảng 40cm, sau đó hố tiếp tục sụt sâu và lan rộng về phía đường Quốc lộ 2C.
TPO - Trái ngược với khung cảnh nhộn nhịp thường thấy, ba ngày nay, hàng loạt ki-ốt tại chợ Vinh, Nghệ An “cửa đóng then cài”, khiến không khí nơi đây vắng lặng lạ thường.
TPO - Huyện Tánh Linh đang củng cố hồ sơ, báo cáo UBND tỉnh Bình Thuận để có hướng xử lý. Dự kiến đến ngày 25/6, các hồ sơ liên quan đến việc tổ chức khắc phục hậu quả sẽ hoàn thành song thời gian tổ chức tháo dỡ biệt phủ xây không phép vẫn chưa xác định.
Một vụ cháy dữ dội đã xảy ra tại cửa hàng xăng dầu Duy Nhứt, xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau. Khu vực cháy đông dân cư nhưng rất may không cháy lan, không thiệt hại về người.