Cơ quan chức năng kiểm tra thiết bị giám sát hành trình khi tàu cá về bờ. Ảnh: NN |
Hỗ trợ ngư dân mất kết nối do bất khả kháng
Một số trường hợp tàu cá bị mất kết nối VMS do thiết bị hư hỏng là điều không mong muốn. Do đó, để đảm bảo minh bạch, xử lý đúng người, đúng tội, góp phần chống khai thác IUU, tỉnh Quảng Ngãi đã phối hợp với các cơ quan liên quan hỗ trợ ngư dân.
Hành nghề câu mực trên vùng biển Hoàng Sa, tàu cá QNg 90755 TS do ngư dân Bùi Đức Thành (trú xã Bình Chánh, huyện Bình Sơn) làm thuyền trưởng bị mất kết nối VMS 6 ngày. Ngay khi đưa tàu về bến, ông đã cung cấp đầy đủ thông tin nguyên nhân về sự cố mất kết nối cho cơ quan chức năng. “Thiết bị VMS trên tàu của tôi vẫn hoạt động bình thường nhưng không có sóng. Do đó, khi nhận được cảnh báo từ cơ quan chức năng, tôi cũng đã thực hiện nhắn tin báo cáo vị trí theo yêu cầu của cơ quan chức năng. Sau 8 ngày không thể khắc phục, nên tôi quyết định đã cho tàu quay về bờ dù phiên biển chưa đến ngày về.
Không chỉ ông Thành, thời gian qua rất nhiều ngư dân tỉnh Quảng Ngãi phản ánh tình trạng thiết bị VMS trên tàu cá thường xuyên bị sự cố mất kết nối ảnh hưởng đến quá trình khai thác thủy sản của bà con. “Nhiều khi ra biển, tập trung khai thác hải sản nên khi thiết bị VMS bị mất kết nối, ngư dân chúng tôi không biết để xử lý dẫn đến bị xử phạt. Quá lo lắng nên tôi quyết định lắp thêm một máy VMS nữa lỡ máy này không kết nối thì còn máy kia”, ngư dân Ngô Thanh Phong (trú phường Phổ Quang, thị xã Đức Phổ) nói.
BĐBP Quảng Ngãi xử phạt thuyền trưởng tàu cá vượt ranh giới trên biển. Ảnh: NN |
Trước thực trạng trên, Chi cục Thủy sản Quảng Ngãi đã tăng cường nhân lực trực, vận hành, xử lý dữ liệu trên hệ thống giám sát tàu cá đảm bảo đúng quy định. Ngay khi phát hiện tàu cá mất kết nối, Chi cục sẽ thông báo ngay cho chủ tàu, thuyền trưởng qua điện thoại hoặc thiết bị thông tin liên lạc khác để yêu cầu ngư dân khẩn trương có giải pháp khắc phục hoặc quay về bờ để xử lý.
Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Quảng Ngãi Nguyễn Văn Mười cho biết, khi phát hiện thiết bị VMS của tàu cá bị mất tín hiệu, bộ phận trực ban sẽ gửi tin nhắn cho chủ tàu, thuyền trưởng để cảnh báo, yêu cầu kiểm tra, khắc phục tình trạng thiết bị mất kết nối. Trường hợp không khắc phục được, trong vòng 6 giờ, ngư dân phải dùng các biện pháp khác để báo cáo vị trí của tàu về cho cơ quan quản lý. Nếu tàu mất kết nối quá 10 ngày, Chi cục yêu cầu ngư dân đưa tàu quay về bờ, nếu không sẽ bị lập biên bản, xử lý theo quy định.
Thiếu tá Phan Xuân Huề - Phó đồn trưởng Đồn Biên phòng Bình Thạnh (huyện Bình Sơn) cho hay, tàu cá mất kết nối VMS thời gian ngắn và do thiết bị mất kết nối vệ tinh hoặc hư hỏng chỉ bị lập biên bản cảnh cáo, nhắc nhở. Còn trường hợp mất kết nối do chủ tàu cố ý tắt thiết bị, đơn vị sẽ kiên quyết xử lý theo đúng quy định.
Xử nghiêm tàu cá cố ý “mất tích”
Theo quy định, tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên phải lắp đặt thiết bị VMS. Đồng thời tàu cá phải duy trì hoạt động của thiết bị giám sát 24/24h từ khi rời cảng cho đến khi trở về. Tín hiệu từ thiết bị VMS giúp cơ quan chức năng kiểm soát vùng đánh bắt của tàu cá, ngăn chặn khai thác hải sản bất hợp pháp.
Quản lý tàu cá thông qua thiết bị VMS là một trong những nỗ lực của tỉnh Quảng Ngãi nhằm chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), góp phần cùng cả nước gỡ thẻ vàng thủy sản của Ủy ban châu Âu.
Theo Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi, tính đến tháng 10, toàn tỉnh có 2.969/3.070 tàu cá dài từ 15m trở lên đã lắp thiết bị VMS theo quy định. Trong số 101 tàu chưa lắp có 65 tàu nằm bờ, đạt tỷ lệ 98,76%.
Từ đầu năm đến nay, thông qua hệ thống giám sát hành trình, cơ quan chức năng của Quảng Ngãi phát hiện 163 tàu cá vi phạm hành chính trong lĩnh vực thủy sản. Trong số này có 100 tàu cá cố ý ngắt kết nối của thiết bị VMS bị điều tra, xử phạt với tổng số tiền 2,5 tỷ đồng.
Ngoài giám sát hành trình, tỉnh Quảng Ngãi còn siết chặt việc quản lý tàu cá “3 không” (không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép). Đây là những tàu cá đóng mới, cải hoán, mua bán, tặng cho nhưng không đủ điều kiện để đăng ký, đăng kiểm và cấp phép theo quy định.
Ông Trần Phước Hiền - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho hay, địa phương đang nỗ lực gỡ thẻ vàng thủy sản của Ủy ban châu Âu. Để đạt được mục tiêu này, chính quyền các địa phương tăng cường kiểm tra, rà soát và xử lý dứt điểm tàu cá “3 không”.
Đối với những tàu cá không đủ điều kiện, các trạm kiểm soát Biên phòng tuyệt đối không cho xuất bến. Các đơn vị phải tập trung tuyên truyền, kiên quyết xử lý ở mức cao nhất đối với tàu cá cố tình ngắt tín hiệu của thiết bị VMS.