Khuyến khích khu vực tư nhân đầu tư bệnh viện, cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao

Diễn đàn đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực y tế đã diễn ra ngày 6/6 tại Hà Nội. Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã dự và phát biểu chỉ đạo tại diễn đàn.

ĐỔI MỚI TOÀN DIỆN CÔNG TÁC CHĂM SÓC SỨC KHỎE NHÂN DÂN

Theo Phó Thủ tướng Lê Thành Long, sức khoẻ là vốn quý nhất của con người. Vì vậy, những năm qua, Đảng và Nhà nước ta luôn xác định chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe của nhân dân là một trong những nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu; đã ban hành và triển khai hiệu quả nhiều chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật để phát triển lĩnh vực y tế.

Hiện nay, hệ thống y tế của Việt Nam chịu tác động mạnh mẽ, sâu rộng của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

“Đây vừa là xu hướng tất yếu, vừa là yêu cầu bắt buộc để ngành Y tế phát triển bền vững, công bằng, chất lượng, hiệu quả và hội nhập quốc tế. Khoa học công nghệ đang làm thay đổi sâu sắc cách tiếp cận trong khám, chữa bệnh, phòng chống dịch bệnh, nghiên cứu khoa học, đào tạo, quản lý y tế và quản lý sức khoẻ người dân”, Phó Thủ tướng nói.

Theo Phó Thủ tướng, trong thời gian qua, chuyển đổi số y tế đã có bước tiến quan trọng. 100% cơ sở khám chữa bệnh triển khai hệ thống thông tin bệnh viện. Nhiều cơ sở y tế triển khai sổ sức khỏe điện tử trên VNeID, khám chữa bệnh từ xa, ứng dụng đơn thuốc điện tử và trí tuệ nhân tạo hỗ trợ điều trị, sử dụng robot trong phẫu thuật.

Tuy nhiên, chuyển đổi số y tế vẫn còn không ít khó khăn, thách thức. Đơn cử như hạ tầng, hệ thống an toàn thông tin, an ninh mạng chưa đồng bộ; chuyển đổi số chưa đồng đều giữa các lĩnh vực; nguồn nhân lực y tế chất lượng cao còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Bên cạnh đó, đại dịch Covid-19 đã làm bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế, nhất là về y tế dự phòng, y tế cơ sở, năng lực cung ứng thuốc, thiết bị y tế, năng lực cung ứng thuốc, thiết bị y tế…

Phó Thủ tướng Lê Thành Long cho rằng những vấn đề trên đặt ra yêu cầu cấp thiết cần đổi mới trong lãnh đạo, chỉ đạo để triển khai mạnh mẽ, toàn diện công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân trong kỷ nguyên mới, như chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại các cuộc làm việc với ngành Y tế: Đổi mới tư duy từ khám, chữa bệnh sang tập trung phòng bệnh, nâng cao sức khỏe; đặc biệt là đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực y tế.

Với tinh thần đó, vừa qua, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết số 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết số 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; và Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

“Đây là những chủ trương quan trọng, là những trụ cột thể chế nền tảng cho phát triển đất nước. Các nghị quyết này, cùng với nghị quyết của Bộ Chính trị trong lĩnh vực y tế sắp được ban hành, sẽ tạo động lực mạnh mẽ và tạo đột phá trong công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân”, Phó Thủ tướng Lê Thành Long chia sẻ.

NĂM GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY CHUYỂN ĐỔI SỐ Y TẾ

Trong thời gian tới, để đẩy mạnh hơn nữa chuyển đổi số y tế, không ngừng nâng cao chất lượng công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân, Phó Thủ tướng Lê Thành Long đề nghị, trước hết cần thúc đẩy mạnh mẽ, toàn diện chuyển đổi số y tế, bảo đảm hiệu quả, tiết kiệm trong bối cảnh nguồn lực còn hạn chế. Triển khai hiệu quả sổ sức khỏe điện tử, bệnh án điện tử, đơn thuốc điện tử; liên thông dữ liệu các lĩnh vực y tế và bảo hiểm y tế.

Đồng thời, tăng cường nghiên cứu, phát triển, ứng dụng khoa học công nghệ, nhất là trí tuệ nhân tạo, blockchain, dữ liệu lớn, internet vạn vật… trong cung cấp dịch vụ y tế.

Phó Thủ tướng Lê Thành Long nhấn mạnh, tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân đầu tư, cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao.

Hai là, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, nâng cao năng lực các trung tâm nghiên cứu, thử nghiệm, kỹ thuật cao, phòng thí nghiệm và các cơ sở nghiên cứu khoa học. Ưu tiên nghiên cứu trong lĩnh vực công nghệ sinh học, giám sát, cảnh báo sớm dịch bệnh, dược phẩm, thiết bị y tế.

Ba là, thúc đẩy mạnh mẽ công nghiệp dược trong nước, nâng cao năng lực tự chủ về thuốc, vaccine, sinh phẩm, nguyên liệu làm thuốc và thiết bị y tế. Tập trung nghiên cứu, sản xuất thuốc mới, thuốc phát minh, thuốc ứng dụng công nghệ cao, thuốc dược liệu, vaccine, sinh phẩm.

Bốn là, tăng cường hợp tác công tư, liên doanh, liên kết, bảo đảm hiệu quả, minh bạch; tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân đầu tư, cung cấp dịch vụ y tế chất lượng cao, nghiên cứu khoa học, sản xuất thuốc, vaccine, thiết bị y tế. “Khuyến khích phát triển bệnh viện tư nhân, trung tâm nghiên cứu quy mô lớn, trình độ kỹ thuật chuyên sâu, cơ sở y tế ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; cơ sở chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em...”, Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Năm là, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, tăng cường hợp tác với các quốc gia có trình độ khoa học công nghệ y tế phát triển trên thế giới. Uu tiên trao đổi học thuật, liên kết đào tạo nhân lực y tế, y tế số chất lượng cao, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ mới, hiện đại.

Nhân dịp này, Phó Thủ tướng cũng mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp trong nước và nước ngoài tiếp tục đồng hành, phối hợp chặt chẽ, hỗ trợ ngành Y tế Việt Nam phát triển toàn diện và bền vững, chăm sóc và bảo vệ tốt hơn sức khỏe người dân. Đồng thời, đóng góp vào sự phát triển của ngành Y tế khu vực và trên thế giới.

THAY ĐỔI TƯ DUY, CẢI CÁCH MẠNH MẼ THỦ TỤC

Diễn đàn hướng đến giải quyết ba thách thức trọng tâm: Nâng cao chất lượng sống người dân, cải thiện khả năng tiếp cận y tế và thúc đẩy ngành công nghiệp dược phát triển theo hướng đổi mới sáng tạo dựa trên AI, dữ liệu.

Ông Đậu Anh Tuấn, Phó Tổng Thư ký, Trưởng Ban Pháp chế, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), đánh giá vẫn có nhiều khoảng cách giữa tốc độ kinh doanh và tốc độ hành chính. Trong khi tốc độ kinh doanh diễn ra rất nhanh, thì tốc độ ra quyết định hành chính còn “quá chậm, quá lâu và quá rủi ro".

Điều này đã làm cản trở quá trình đổi mới, hạn chế luồng chảy đầu tư tư nhân vào nền kinh tế. Vừa qua, Chính phủ đang cải cách rất mạnh mẽ, quy trình diễn ra nhanh hơn. Ông Tuấn dẫn chứng, trước đây khi sửa một luật mới phải mất 2 năm, hiện với quy trình ban hành văn bản mới, việc sửa một đạo luật cơ bản chỉ cần 5 - 6 tháng, sửa nghị định trước đây mất khoảng 1 năm, nay chỉ còn 3 – 4 tháng.

“Phản ứng chính sách đã nhanh hơn, thủ tục hành chính nhờ ứng dụng triệt để công nghệ thông tin, thay đổi tư duy quản lý, tập trung vào hậu kiểm, nhờ đó rất nhiều vướng mắc của quy trình, thủ tục đang được gỡ rất nhanh”, ông Tuấn nói.

Mặc dù vậy, theo ông Tuấn, điều cần tiếp tục thay đổi vẫn là khoảng cách giữa công nghệ, tư duy thị trường và tư duy quản lý hiện đại. “Khoa học công nghệ đã làm thay đổi mô hình kinh doanh trong các ngành, kể cả y tế. Nếu vẫn dùng phương thức quản lý cũ sẽ tạo ra rào cản. Vì vậy, cần rút ngắn khoảng cách này. Từ khóa tôi muốn nói đến ở đây chính là rút ngắn khoảng cách giữa thủ tục và tư duy quản lý”, ông Tuấn cho hay.

Toàn cảnh diễn đàn. 

Phó Tổng thư ký VCCI cũng nhấn mạnh, trong thời gian tới cần đẩy mạnh phát triển khu vực kinh tế tư nhân trong lĩnh vực công nghệ y tế. Bởi hiện nay, chúng ra có lực lượng doanh nghiệp tư nhân rất đông đảo, bao gồm cả các doanh nghiệp về công nghệ, song đầu tư cho lĩnh vực công nghệ y tế còn khiêm tốn. Do đó, nếu có những chính sách đầu tư đúng đắn và bài bản sẽ tạo ra các đột phá mạnh mẽ trong lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, cần thu hút đầu tư, mời gọi các doanh nghiệp, tập đoàn hàng đầu về y tế, dược phẩm đến Việt Nam để thúc đẩy các doanh nghiệp tư nhân Việt Nam tham gia sâu hơn. Tuy nhiên, đi liền đó là hỗ trợ về vốn, công nghệ... Ngoài ra, các thủ tục cần tiếp tục được cải thiện, đổi mới, rút ngắn thời gian.

Ông Trương Gia Bình, Trưởng Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT cũng nhấn mạnh đến 3 trụ cột của ngành Y tế cần được chú trọng. Đó là cơ chế, đổi mới và hợp tác công tư. 

Về cơ chế, ông cho rằng cần kiên quyết từ bỏ tư duy không quản được thì cấm, sang tư duy cơ chế là sức mạnh cạnh tranh quốc gia. Làm sao để chăm sóc sức khỏe cho người dân vừa là mục tiêu vừa là động lực phát triển; để người Việt được tiếp cận thuốc mới nhiều nhất có thể.

“Trong 10 năm qua có 460 loại thuốc mới được lưu hành, tỷ lệ tiếp cận của người dân Việt Nam là 9%, trong khi Nhật Bản là 51%. Làm thế nào để chuyển đổi từ tỷ lệ 9% lên 51%; làm sao để người dân Việt Nam khi có bệnh có thể tiếp cận thuốc sớm nhất, giống như người dân Mỹ, Nhật Bản. Nếu đặt đấy là mục tiêu của cơ chế cạnh tranh quốc gia thì chúng ta sẽ làm được. Cơ chế của Việt Nam phải là cạnh tranh nhất”, Chủ tịch FPT gợi mở.

Theo ông, Việt Nam chỉ có thể đứng vào hàng ngũ các nước tiên tiến trên thế giới khi bước vào những ngành công nghiệp tiên tiến nhất, trong đó có ngành dược phẩm.