Sau khi Chính phủ ban hành 28 nghị định về phân cấp, phân quyền, hệ thống AI pháp luật trên Cổng Pháp luật quốc gia được cập nhật khẩn trương để kịp thời đáp ứng nhu cầu tra cứu, tìm hiểu của người dân và cơ quan quản lý.
Nhân dịp này, phóng viên báo Tiền Phong có cuộc trao đổi với ông Trần Văn Trí, Giám đốc LuatVietnam.vn - đơn vị vận hành và phát triển AI pháp luật, để tìm hiểu về quá trình "huấn luyện" dữ liệu, định hướng mở rộng lĩnh vực và vai trò của công cụ này trong việc hỗ trợ tiếp cận pháp luật một cách kịp thời, chính xác.
AI được "nuôi dạy” bằng văn bản pháp luật Việt Nam
Thưa ông, Cổng Pháp luật quốc gia đã chính thức vận hành từ 31/5. Trong đó, một trong những tính năng của cổng được rất nhiều bạn đọc quan tâm là AI Pháp luật. Xin ông cho biết đôi nét về tính năng này?
AI Pháp luật là một trong những tính năng trên Cổng Pháp luật quốc gia (phapluat.gov.vn), được tích hợp với mục tiêu giúp người dân, doanh nghiệp tra cứu, tìm hiểu và giải đáp các vướng mắc pháp lý một cách nhanh chóng, chính xác và minh bạch.
Khác với các công cụ chatbot thông thường, AI Pháp luật được huấn luyện từ hệ thống văn bản pháp luật hiện hành, được chuẩn hóa và xử lý bằng hệ thống trí tuệ nhân tạo có khả năng hiểu ngôn ngữ tự nhiên. Khi người dùng đặt câu hỏi, hệ thống trả lời với căn cứ điều, khoản, văn bản cụ thể và rõ ràng, đồng thời gắn kèm đường link dẫn đến văn bản gốc để người dùng đối chiếu và xác thực thông tin.
Chúng tôi định hướng công cụ này sẽ trở thành một “trợ lý pháp lý” đồng hành cùng người dùng trong việc tiếp cận pháp luật - dễ hiểu, dễ dùng.
 |
Ảnh minh họa. |
Hiện nay, có rất nhiều công cụ AI miễn phí trên thị trường. Vậy AI pháp luật có những tiện ích vượt trội gì để thuyết phục người dùng trả phí, thưa ông?
Chúng tôi xác định rõ: AI pháp luật là một công cụ chuyên biệt, được “nuôi dạy” bằng văn bản pháp luật Việt Nam, và trả lời bằng căn cứ cụ thể đến từng điều, khoản của văn bản.
Vượt trội thứ hai là tính thời sự và tốc độ cập nhật. Với những văn bản có ảnh hưởng rộng, quá trình cập nhật văn bản gần như song song với quá trình huấn luyện cho AI, giúp người dùng có thể sử dụng AI pháp luật để hỏi đáp một cách kịp thời nhất. Ngoài ra, AI pháp luật còn có một số khác biệt như: Câu trả lời có cấu trúc tương tự câu trả lời của chuyên gia pháp lý với ngôn ngữ tự nhiên; xử lý tốt tình huống có tính toán công thức; hỗ trợ đa ngôn ngữ, hoạt động 24/7; thời gian trả lời trung bình 20s/câu hỏi.
Được biết, việc sử dụng AI pháp luật sẽ miễn phí 10 câu hỏi ban đầu. Sau đó người dùng sẽ phải trả phí. Mức phí này hiện nay đang được thu như thế nào?
Hiện nay, mỗi tài khoản sẽ được sử dụng miễn phí 10 câu hỏi để trải nghiệm và đánh giá hiệu quả của AI Pháp luật. Sau khi vượt quá số lượt miễn phí, hệ thống có thu phí duy trì và sử dụng. Mức phí hiện tại là 5.000 đồng cho mỗi câu hỏi.
Chúng tôi thiết kế mức phí này ở mức tối ưu nhất, chỉ nhằm đảm bảo duy trì hệ thống, đầu tư thêm vào việc cập nhật và mở rộng dữ liệu huấn luyện. Với mỗi câu hỏi, người dùng không chỉ nhận được câu trả lời, mà còn có căn cứ pháp lý rõ ràng, dễ tra cứu lại - điều mà nhiều công cụ miễn phí hiện nay chưa đáp ứng được.
Làm ngày, làm đêm, làm thêm ngày nghỉ
AI pháp luật đang giải đáp các vấn đề pháp lý cơ bản ở 33 lĩnh vực. Thời gian tới, phía công ty có mở rộng thêm các lĩnh vực mới hay không? Phương hướng huấn luyện AI để trở thành cụ ưu việt, đáp ứng sự mong mỏi càng cao của bạn đọc như thế nào, thưa ông?
Hiện tại, AI Pháp luật đã được huấn luyện và vận hành ổn định với 33 lĩnh vực pháp lý cơ bản, trong đó bao gồm những lĩnh vực có tần suất tra cứu cao như lao động, bảo hiểm xã hội, doanh nghiệp, đầu tư, đất đai, thuế, xử phạt vi phạm hành chính…
 |
Ông Trần Văn Trí. Ảnh: PV. |
Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng phạm vi huấn luyện sang các lĩnh vực khác, đáp ứng đúng nhu cầu thực tiễn đang gia tăng từ phía người dân, doanh nghiệp cũng như cán bộ trong hệ thống quản lý nhà nước, đặc biệt trong bối cảnh sẽ có rất nhiều chính sách, văn bản mới được ban hành để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương hai cấp.
Hệ thống sẽ được cập nhật theo thời gian thực với những văn bản mới được ban hành. Để làm được điều đó, LuatVietnam tiếp tục áp dụng mô hình huấn luyện kép: kết hợp giữa công nghệ học sâu (deep learning) và sự tham gia kiểm định trực tiếp của đội ngũ chuyên gia pháp lý đóng vai trò huấn luyện. Đây là yếu tố then chốt bảo đảm cho chất lượng câu trả lời luôn chính xác, đầy đủ căn cứ pháp lý và dễ hiểu với mọi đối tượng sử dụng.
Chính phủ vừa ban hành 28 nghị định liên quan đến phân cấp, phân quyền. Xin ông cho biết việc huấn luyện AI đã được thực hiện như thế nào để đáp ứng nhu cầu rất lớn của các cơ quan nhà nước cũng như người dân trong bối cảnh đây là lĩnh vực rất mới và cả hệ thống chính trị đang tập trung cao độ để thực hiện?
Dưới sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo Bộ Tư pháp, đặc biệt là Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh, chúng tôi đã thực hiện việc huấn luyện AI pháp luật về phân quyền, phân cấp hết sức khẩn trương, tích cực và đầy trách nhiệm. Ngay sau khi Chính phủ ban hành 28 nghị định liên quan đến phân cấp, phân quyền - một nội dung đang được cả hệ thống chính trị đặc biệt quan tâm và chỉ đạo quyết liệt, LuatVietnam đã lập tức yêu cầu các nhóm chuyên môn làm việc với tinh thần “làm ngày làm đêm làm thêm ngày nghỉ” để xử lý văn bản và cập nhật vào hệ thống AI pháp luật.
Có những nhóm làm việc đến 3-4 giờ sáng, chỉ ngủ một chút rồi lại tiếp tục cho kịp tiến độ. Chúng tôi biết rằng: người dân, doanh nghiệp và cả đội ngũ cán bộ địa phương sẽ cần tra cứu rất nhanh những thay đổi về thẩm quyền, trách nhiệm quản lý trong từng lĩnh vực, từ đầu tư công, môi trường, tài nguyên, đến giáo dục, y tế.
Để đáp ứng được yêu cầu đó, chúng tôi đã tiến hành hệ thống hóa toàn bộ nội dung của 28 nghị định, phân tích và huấn luyện chuyên môn. Mỗi nội dung được chuẩn hóa, kiểm định nhiều vòng trước khi đưa vào huấn luyện cho AI. Nhờ nỗ lực ấy, chỉ chưa đầy 24 tiếng sau khi các nghị định được công bố, AI Pháp luật đã có thể trả lời hàng loạt câu hỏi cụ thể về phân cấp, phân quyền.
Chúng tôi xác định đây là hoạt động phục vụ nhu cầu cấp thiết của xã hội. Việc phân cấp, phân quyền có ảnh hưởng sâu rộng đến hoạt động quản lý nhà nước ở các cấp, tác động trực tiếp đến người dân và doanh nghiệp. Do đó, người dùng, bao gồm cán bộ các bộ, ngành, địa phương, người dân và doanh nghiệp cả nước cần một công cụ có thể hỗ trợ tra cứu chính xác, kịp thời ngay từ những ngày đầu các nghị định được ban hành.
Xin cảm ơn ông!
