Khe hở môi - vòm miệng (còn gọi là sứt môi, hở hàm ếch) là một trong những dị tật bẩm sinh phổ biến nhất trên thế giới, tỉ lệ khoảng 1/700 trẻ sơ sinh. Ở Việt Nam, mỗi năm có hàng nghìn trẻ ra đời mang dị tật này.
Mục lục
Bác sĩ Nguyễn Văn Đẩu, nguyên Trưởng khoa răng hàm mặt Bệnh viện Nhi đồng 1, chăm sóc trẻ mắc khe hở môi - vòm miệng - Ảnh: T.T.D.
Đây không chỉ là một bất thường về hình thể mà còn kéo theo nhiều khó khăn liên quan đến ăn uống, ngôn ngữ, thính lực, thẩm mỹ và cả tâm lý xã hội.
Điều trị khe hở môi - vòm miệng không phải là một sự kiện đơn lẻ, mà là một hành trình dài, thường kéo dài từ khi trẻ mới sinh đến khi trưởng thành. Trong suốt quá trình đó, trẻ cần trải qua nhiều mốc can thiệp khác nhau, bao gồm phẫu thuật môi, vòm miệng, ghép xương ổ răng, chỉnh nha, trị liệu ngôn ngữ và hỗ trợ tâm lý.
Chính vì thế việc chăm sóc
Bà Kathy (bìa phải) - Chủ tịch Tổ chức Phẫu thuật Nụ Cười - bên các đồng nghiệp dịp 35 năm tổ chức này có mặt ở Việt Nam. Phẫu thuật Nụ Cười đã hỗ trợ hàng chục ngàn trẻ mắc dị tật khe hở môi - vòm miệng - Ảnh: LAN ANH
Lộ trình điều trị từ sơ sinh đến trưởng thành
Điều trị khe hở môi - vòm miệng là một hành trình dài, được chia thành nhiều giai đoạn. Ngay từ trước khi sinh, nhờ siêu âm, dị tật có thể được phát hiện, từ đó cha mẹ được tư vấn di truyền, chuẩn bị tâm lý và tiếp cận nhóm chuyên môn.
Sau khi chào đời, trẻ cần được đảm bảo dinh dưỡng bằng các loại bình chuyên dụng, có thể được làm khí cụ chỉnh hình tiền phẫu thuật để trẻ ăn uống thuận lợi hơn và để thu hẹp khe hở.
Đến khoảng 3-6 tháng tuổi, trẻ thường trải qua phẫu thuật sửa môi nhằm cải thiện thẩm mỹ và hỗ trợ bú tốt hơn. Từ 9 đến 18 tháng, phẫu thuật sửa vòm miệng sẽ được tiến hành, giúp trẻ phát âm chính xác hơn và giảm sặc khi ăn, đồng thời kết hợp đặt ống thông khí tai để phòng ngừa viêm tai giữa.
Trong giai đoạn 1-5 tuổi, trẻ cần được trị liệu ngôn ngữ, khám nha khoa định kỳ và kiểm tra thính lực thường xuyên để xây nền tảng giao tiếp và sức khỏe.
Từ 6-10 tuổi, bác sĩ chỉnh nha sẽ tiến hành nong hàm và các biện pháp chỉnh nha giai đoạn đầu, đồng thời chuẩn bị cho ghép xương ổ răng, thường thực hiện khi răng nanh vĩnh viễn bắt đầu mọc.
Giai đoạn từ 10-15 tuổi, trẻ được chỉnh nha toàn diện và có thể cần phẫu thuật giọng nói bổ sung nếu vẫn còn rối loạn phát âm. Khi bước vào 16-21 tuổi, nếu hàm trên phát triển kém, trẻ có thể phải trải qua phẫu thuật chỉnh hình xương hàm, đồng thời phẫu thuật thẩm mỹ môi, mũi để hoàn thiện diện mạo.
Sau 21 tuổi, quá trình điều trị chuyển sang giai đoạn duy trì với chỉnh nha giữ ổn định, chăm sóc nha khoa định kỳ và hỗ trợ tâm lý lâu dài.
Vai trò của cha mẹ
Trong toàn bộ kế hoạch điều trị, cha mẹ chính là nhân tố quyết định. Dù đội ngũ y tế có chuyên nghiệp đến đâu, sự hợp tác, kiên nhẫn và yêu thương của cha mẹ mới là chìa khóa mang lại thành công.
Cha mẹ cần tuân thủ lịch hẹn khám và trị liệu, chăm sóc trẻ sau phẫu thuật đúng hướng dẫn, hỗ trợ luyện phát âm hằng ngày và duy trì vệ sinh răng miệng cũng như chế độ ăn uống khoa học. Quan trọng hơn cả, cha mẹ cần khích lệ tinh thần, giúp trẻ vượt qua mặc cảm, tự tin hòa nhập với bạn bè và xã hội.
Vì sao trẻ mắc khe hở môi vòm miệng ngày càng tăng?
Mỗi năm Việt Nam có khoảng 1,5 triệu trẻ em chào đời, ước tính khoảng 3.000 trẻ mắc phải dị tật khe hở môi vòm. Đây là dị tật chiếm tỉ lệ cao, đang gia tăng ở mức báo động.
Công an tỉnh Đắk Lắk khởi tố 26 người trong đường dây mở công ty tại Campuchia để lập các tài khoản đánh bạc nhằm lừa đảo cả ngàn người ở Việt Nam, chiếm đoạt 140 tỉ đồng.
Sau bản án sơ thẩm, bà Lê Thúy Hằng (cựu Tổng giám đốc Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC) đã kháng cáo xin giảm nhẹ và xin xem xét lại phần dân sự.
Công tác tổ chức kiểm toán thời gian qua đã được điều hành linh hoạt, thích ứng với những diễn biến nhanh, phức tạp, có nhiều vấn đề chưa có tiền lệ, vượt ngoài dự báo.
Sâm làm thủ tục nhập cảnh từ Campuchia về Việt Nam nhưng không có đầy đủ giấy tờ theo quy định. Kiểm tra trong áo khoác của Sâm còn có 16 chiếc nhẫn vàng.
Theo Công an tỉnh Thanh Hóa, thời gian qua bạo lực học đường diễn biến phức tạp, với tính chất nguy hiểm, ảnh hưởng đến tính mạng của học sinh. Công an tỉnh này vừa khuyến cáo phòng ngừa bạo lực học đường.
Trong quá trình cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025, việc phát triển các loại thị trường còn chưa đồng bộ, thiếu chiều sâu, mô hình tăng trưởng chậm chuyển đổi, đối mặt nguy cơ mắc kẹt trong bẫy thu nhập trung bình.
(Chinhphu.vn) - Oxy y tế là một thuốc thiết yếu cứu sống con người, mà không có thuốc thay thế. Tuy nhiên, tại Việt Nam, việc tiếp cận oxy y tế an toàn, ổn định và hiệu quả vẫn còn là thách thức tại nhiều cơ sở y tế, đặc biệt ở y tế cơ sở.