Theo bác sĩ Trần Văn San - phó trưởng khoa nhi Bệnh viện Bãi Cháy, Quảng Ninh, đa số trẻ dưới 2 tuổi thường nhiễm RSV.
Vi rút RSV quen thuộc mà phức tạp
Đặc biệt những trẻ có yếu tố nguy cơ như trẻ sơ sinh, trẻ sinh non khi nhiễm vi rút RSV có thể tăng nguy cơ mắc biến chứng nặng như viêm phế quản phổi, viêm phổi, suy hô hấp, xẹp phổi phải can thiệp điều trị hỗ trợ bằng thở oxy, thở máy…
Cũng theo bác sĩ San, thời điểm giao mùa như hiện tại là điều kiện thuận lợi để các loại vi rút, vi khuẩn, trong đó có RSV dễ dàng phát triển, xâm nhập và gây bệnh cho trẻ nhỏ có sức đề kháng non yếu.
Vi rút RSV liên quan tới 63% ca nhập viện liên quan đường hô hấp ở trẻ em, là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến nhập viện và tử vong ở trẻ dưới 1 tuổi. Vi rút này gây triệu chứng sốt, ho tương tự cảm lạnh thông thường và rất dễ nhầm lẫn với các bệnh đường hô hấp khác như viêm long đường hô hấp.
Vì vậy, khi trẻ có biểu hiện chuyển biến nặng như sốt cao, khó thở, ăn kém, ho, môi xanh tím, thở nhanh, mạnh, khò khè..., nhiều phụ huynh cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, can thiệp điều trị kịp thời.
Tại hội nghị khoa học thường niên vừa được Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức, TS Lê Ngọc Anh, Trường đại học Y dược, Đại học Quốc gia Hà Nội, chia sẻ mức độ phức tạp của căn bệnh do vi rút hợp bào hô hấp.
Theo ông Ngọc Anh, căn bệnh này xuất hiện ở cả người lớn tuổi và trẻ em nhưng mức độ ảnh hưởng khác nhau. Trẻ em dễ mắc bệnh do hệ miễn dịch của các em chưa phát triển đầy đủ.
Còn ở người lớn tuổi, tình trạng lão hóa miễn dịch khiến khả năng chống lại vi rút cũng giảm sút, làm tăng nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong, đặc biệt ở người lớn tuổi có bệnh nền. Bệnh do vi rút RSV không phải căn bệnh mới nhưng có thể tái nhiễm nhiều lần trong đời, nguy cơ bệnh nặng tăng theo độ tuổi.
Phòng ngừa là quan trọng
Theo bác sĩ Elisa Turriani - giám đốc y khoa, bộ phận y khoa toàn cầu - GSK, phòng ngừa RSV rất quan trọng.
"Một người đã từng nhiễm RSV vẫn có thể bị nhiễm lại trong tương lai. Khả năng mắc bệnh nặng do RSV cũng tăng lên theo tuổi tác. Tỉ lệ nhập viện và tử vong do RSV ở người lớn tuổi cao hơn so với trẻ em.
RSV cũng có thể khiến tình trạng của bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), hen suyễn và suy tim mạn tính ở người lớn tuổi trở nên trầm trọng hơn, có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng như viêm phổi, nhập viện và tử vong.
Là chuyên gia y tế, tôi nghĩ việc truyền thông về RSV nên bắt đầu từ góc độ khoa học. Dữ liệu mới cho thấy gánh nặng bệnh RSV không chỉ là ở trẻ nhỏ mà còn tác động lớn trên người lớn tuổi" - bác sĩ Elisa nói.
Người bệnh nhiễm vi rút RSV có triệu chứng tương tự các bệnh viêm đường hô hấp khác, khiến không dễ phân biệt bệnh do RSV. Việc chẩn đoán chính xác giúp xác định đúng bệnh và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.
Theo TS Lê Ngọc Anh, từ năm 2023 thế giới đã có các vắc xin phòng RSV nhưng vắc xin hiện chưa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam. Có thể trong tương lai gần, vắc xin này sẽ có mặt để góp phần phòng ngừa bệnh.
Còn bây giờ, các biện pháp truyền thống để phòng ngừa bệnh lây qua đường hô hấp như rửa tay sạch, thông thoáng và vệ sinh nơi ở, tránh tiếp xúc với người mắc bệnh... vẫn là cách phòng ngừa hiệu quả.