Tỉnh lớn, xã lớn
Theo các chuyên gia, với diện tích 331.212 km2, dân số hơn trăm triệu người, nhưng lại có đến 63 tỉnh, thành; 705 quận, huyện và 10.595 xã, phường, bộ máy hành chính của nước ta khá cồng kềnh, thiếu tính liên kết, khó tạo ra đột phá phát triển. Do đó, việc hợp nhất, sáp nhập các đơn vị hành chính cấp tỉnh có quy mô diện tích nhỏ, dân số ít để thành lập các đơn vị hành chính lớn hơn, rộng hơn, đồng thời bỏ cấp huyện, giảm số lượng cấp xã là yêu cầu cấp thiết.
Về định hướng sáp nhập cấp tỉnh, theo kết luận 126 và kết luận 127 của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ngoài căn cứ về quy mô dân số, diện tích, cần nghiên cứu kỹ quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch địa phương, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, phát triển ngành, mở rộng không gian phát triển, phát huy lợi thế so sánh, đáp ứng yêu cầu phát triển đối với từng địa phương và yêu cầu, định hướng phát triển của giai đoạn mới... làm cơ sở, căn cứ khoa học trong sắp xếp tỉnh.
Đối với việc sáp nhập cấp xã, tại phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 11/3, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, cấp xã tới đây phải sáp nhập từ 60 - 70% trong số hơn 10.000 xã. Trước đó, trong cuộc làm việc với Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Thuận, với vai trò Trưởng đoàn kiểm tra của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình cho biết, dự kiến trong tương lai sẽ sắp xếp giảm xuống còn khoảng 2.500 xã.
Ông Nguyễn Tiến Dĩnh, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho rằng, sau khi thực hiện tinh gọn bộ máy tổ chức ở T.Ư, hợp nhất các bộ, ngành thì đây là thời điểm phù hợp để nghiên cứu, thực hiện việc sáp nhập các tỉnh có diện tích và dân số nhỏ lại với nhau, giúp tinh gọn tổ chức bộ máy, mở ra các không gian và động lực phát triển mới. Tuy nhiên, khi tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình 2 cấp (bỏ cấp huyện) thì việc sáp nhập các xã là phù hợp. “Cấp xã có quy mô đủ lớn thì mới bố trí được tổ chức và nhân sự phù hợp để giải quyết được một số công việc mà trước đây do cấp huyện đảm nhận”, ông Dĩnh nói.
Trong khi đó, ông Vũ Văn Phúc, Phó Chủ tịch Hội đồng Khoa học các cơ quan Đảng Trung ương cũng cho rằng, việc bỏ cấp trung gian - cấp huyện, giảm số lượng cấp xã sẽ giúp tinh gọn tổ chức bộ máy, làm cho các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước xuống thẳng cơ sở, không phải qua tầng nấc trung gian cấp huyện nữa.
Sáp nhập thế nào, tên gọi ra sao?
Chứng kiến nhiều giai đoạn sáp nhập tỉnh, thành kể từ năm 1976 đến nay, ông Nguyễn Túc, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, qua lắng nghe ý kiến Nhân dân cho thấy, hầu hết mọi người đều ủng hộ chủ trương sắp xếp tỉnh, bỏ cấp huyện và giảm số lượng cấp xã nhằm tinh gọn tổ chức bộ máy, tạo ra không gian phát triển mới rộng hơn, tránh tình trạng manh mún, chia cắt, thiếu tính liên kết. Tuy nhiên, vấn đề nhận được nhiều sự quan tâm của người dân là phương án sáp nhập như thế nào, tỉnh nào sáp nhập với tỉnh nào thì phù hợp mà lại tạo ra sự phát triển mới?
 |
Theo quy hoạch, Quảng Bình trở thành tỉnh có kinh tế năng động ở khu vực miền Trung. Ảnh:internet |
“Trước đây, chúng ta có nhiều tỉnh rộng lớn cả về diện tích và dân số như Hà Nam Ninh sau đó lại tách ra thành 3 tỉnh là: Nam Định, Hà Nam, Ninh Bình. Hay tỉnh Quảng Nam Đà Nẵng sau lại tách ra thành hai tỉnh Đà Nẵng và Quảng Nam. Tương tự, tỉnh Bình Trị Thiên cũng rất rộng nhưng sau lại tách ra thành 3 tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. Vậy tới đây, khi
