Tết Sài Gòn nỗi nhớ, niềm thương

Admin

12:12 09/02/2024

Bây giờ, mỗi lần đến Tết tôi vẫn thường chở con mình đi dọc rạch Sài Gòn, kênh Tàu Hủ ngắm những con thuyền hoa. Giữa những con thuyền ấy, một cái Tết năm xưa neo đậu giữa lòng tôi.

Chợ hoa Nguyễn Huệ xưa - Ảnh tư liệu

1. 16 tuổi, lần đầu tiên đón Tết ở

2. Nhưng ấn tượng sâu sắc nhất với tôi là hoa Tết Sài Gòn. Hoa Tết từ công viên ra đường phố. Đi đâu cũng thấy hoa. Tết, Sài Gòn biến thành một thành phố hoa.

Tôi bị choáng ngợp từ lần đầu được thấy một rừng hoa như vậy. Tôi và vài đứa bạn đón xe buýt đến khu trưng bày hoa tập trung trên đường Nguyễn Huệ. Trước 1975 Sài Gòn đã có đường hoa, chợ hoa Nguyễn Huệ.

Đi từ đầu đường có bồn phun nước giáp đường Lê Lợi đến cuối đường giáp bến Bạch Đằng, tôi nhìn ngắm suốt buổi mà không chán. Đến bến Bạch Đằng thấy có nhiều thuyền chở hoa, đi lần ra rạch Bến Nghé, kênh Tàu Hủ lại phát hiện một thành phố hoa trên bến dưới thuyền tấp nập.

Cảnh tượng vô cùng quyến rũ. Nếu bạn là dân miền Trung sẽ hiểu lòng tôi rộn rã thế nào. Miền Trung cũng có sông nhưng phần lớn nước chảy xiết vào mùa mưa và cạn trơ đáy vào mùa khô, sông ngòi chủ yếu phục vụ tưới ruộng đồng, ít dùng cho việc vận chuyển hàng hóa.

Trong lòng cậu thiếu niên 16 tuổi trỗi dậy ước mơ làm một chuyến đi dài đến cuối con rạch xem sao.

Nghĩ là làm. Hôm sau tôi một mình lân la ra rạch Bến Nghé. Một ông chủ thuyền gọi:

- Ê thằng nhóc khuân vác, lại đây bưng mấy chậu kiểng này lên bờ coi!

Khỏi nói tôi mừng cỡ nào. Hồi đó tôi bắt đầu lớn, có thêm nhu cầu chi tiêu mà trong túi lúc nào cũng trống rỗng. Tôi làm việc đến trưa thì nghỉ. Ông chủ trạc tuổi 40 trả tiền, dặn mai tới làm tiếp. Hôm sau làm hết buổi thì số hoa kiểng trên thuyền cũng vừa bán hết. Ông Sáu chủ thuyền nói:

- Mày muốn đi một chuyến miền Tây chở hoa về bán Tết không?

Đúng điều tôi ước mơ từ lâu, nhưng còn phải về xin phép ba mẹ nên tôi thưa:

- Dạ, để con trả lời sau.

- Ừa, về xin phép gia đình đi. Nếu đi, mai nhớ tới sớm.

Về nhà sợ ba mẹ không cho đi, tôi bèn phịa ra là tới nhà bạn học bài, dạo đó trường đã cho học sinh nghỉ Tết. Ba mẹ gật đầu, tôi mừng rơn. Thế là hôm sau tôi cùng đi với ông Sáu. Trên thuyền, còn có vợ ông Sáu và hai con, một trai một gái.

Cô con gái trạc tuổi tôi, còn cậu con trai mới chừng mười tuổi. Thuyền xuôi sông Sài Gòn về sông Soài Rạp, Vàm Cỏ, kênh Chợ Gạo, vượt sông Tiền, cuối cùng dừng ở kênh Chợ Lách - vùng đất nổi tiếng trồng hoa Tết của tỉnh Kiến Hòa (nay là Bến Tre). 

Chuyến đi gần trọn một ngày đã hút hết tâm trí tôi, mọi thứ đều là lần đầu tôi được thấy, từ sông rạch mênh mông đến cuộc sống thương hồ.

Ông Sáu xuống thuyền tìm mua bông. Mọi việc khẩn trương và gấp gáp. 

Bông mua xong được chất xuống thuyền ngay trong đêm để sớm mai nhổ neo sớm về lại Sài Gòn vì đây là mặt hàng phải bán ngay, càng để lâu càng mất giá.

- Trời này mai xuôi gió, mình tranh thủ đi sớm - ông Sáu nhìn trời nói.

Tầm nửa đêm mọi việc mới xong xuôi. Ông bà Sáu đi nghỉ với thằng út. Còn tôi và Thắm - tên con gái ông Sáu - ngồi trước mũi thuyền hóng gió.

Quanh chúng tôi, các thuyền từ Sài Gòn về lấy hàng nhộn nhịp suốt đêm. Hồi đó thuyền chỉ thắp đèn dầu, sang thì đèn măng xông.

Lối xuống bến chỉ có vài bóng đèn điện tròn vàng vọt, muốn sáng thấy đường khuân vác, người ta phải thắp thêm đuốc. Ngồi một lát tôi hứng chí rủ Thắm xuống thuyền đi dạo. Thắm đồng tình. Vậy là hai đứa lẻn đi.

Chúng tôi đi xa bến thuyền, ra một con lộ lớn được thắp sáng bằng đèn điện. Vừa đi vừa trò chuyện, tôi mới biết Thắm bằng tuổi tôi nhưng học hết tiểu học thì nghỉ.

Thắm nói thích đi học lắm nhưng đời thương hồ của ba không cho phép cô học tiếp. Tôi nói nếu Thắm thích thì tôi sẽ kèm Thắm học.

Dưới ánh đèn đường, đôi mắt Thắm sáng lên. Trong giây lát tôi ngỡ như có hai vì sao trời lạc xuống. Lúc quay lại bến thuyền chợt có tiếng gọi:

- Anh kia, đứng lại cho coi giấy tờ!

Đứng lại thì thấy mấy người lính mang súng, tôi than thầm "Thôi chết rồi, sáng qua đi vội quên mang theo thẻ học sinh". Hồi đó đang chiến tranh, cấm dân đi lại trong giờ giới nghiêm. Tôi và Thắm năn nỉ, rằng chúng tôi là học sinh ở Sài Gòn xuống mua bông, thuyền chúng tôi đậu gần đây thôi.

Nhưng họ không nghe, dắt tôi về đồn. Tôi không sợ hãi hay mất bình tĩnh, nhưng tôi sợ ông Sáu rầy la vì công việc làm ăn của ông bị chậm trễ. Thắm đành về một mình, thấy ông Sáu đã ngủ nên không dám đánh thức.

Sáng hôm sau, theo kế hoạch, bốn giờ sáng là thuyền nhổ neo. Lúc này ông Sáu mới hay tin tôi bị bắt. Ông tức tốc tới đồn cảnh sát bảo lãnh tôi ra. Hồi đó luật pháp quy định người chưa đủ 18 tuổi bị bắt được giám hộ bảo lãnh sẽ được tại ngoại.

TIN LIÊN QUANCơm tấm, bánh mì Sài Gòn... vào danh sách 121 món ẩm thực tiêu biểuBánh mì Sài Gòn, bánh tét Trà Cuôn… xác lập kỷ lục châu Á

Nhưng, đồn chưa làm việc, mãi đến tám giờ mới có người tiếp. Người ta bắt ông Sáu viết cam kết, sao lưu giấy tờ tùy thân. 

Thủ tục đến hơn chín giờ mới xong. Trên đường về ông Sáu không nói một tiếng. Chuyến hàng ấy về trễ một buổi so với kế hoạch, đủ để bạn hàng bỏ đi lấy các mối khác.

Tết tới chân rồi, không ai chờ đợi ai. Ông Sáu đành đưa bông lên bờ bán lẻ, được chậu nào hay chậu nấy. Tôi ở lại phụ ông như là để chuộc lỗi, lặng lẽ làm việc quên cả thời gian. Đến khi ông Sáu nói:

- Nhóc, về nhà đi, sắp đến giao thừa rồi!

Tôi giật mình. Giờ này chắc ba mẹ đang nóng ruột. Ông Sáu gọi tôi lại trả công không thiếu một cắc. Tôi không dám lấy, thưa rằng vì tôi mà hàng bán không hết, bị thua lỗ. Ông Sáu cười nói:

- Thôi, hổng nói nhiều! Tao thấy mày làm cũng được thì tao thưởng Tết!

Sau Tết tôi tìm lại bến thuyền nhưng không còn thuyền ông Sáu ở đó nữa. Tôi nghe nói dân thương hồ lấy trời đất làm nhà, sông hồ làm bạn, giờ như chim trời cá nước, biết tìm ông Sáu và Thắm ở đâu?

Tự trong sâu thẳm lòng tôi, hình ảnh một ông Sáu phóng khoáng, trọng nghĩa tình vẹn nguyên mãi tới sau này.

Ăn Tết Sài Gòn - vui lắm đấy!

Sẽ là rất lạ nếu nói rằng Tết tôi về nhà ở Sài Gòn ăn Tết. Là một người Sài Gòn, dòng đời xuôi ngược đưa bản thân hiện tại sống ở Rạch Giá đã 7 năm nay.