Thói quen mút ngón tay nếu kéo dài có thể ảnh hưởng răng, hàm... của trẻ - Ảnh minh họa
Mút ngón tay là hành động tự nhiên, xuất hiện ngay từ trong bụng mẹ, được các chuyên gia gọi là phản xạ mút. Thống kê cho thấy từ 25-50% trẻ 3-6 tuổi có thói quen này, và phần lớn sẽ tự chấm dứt trước 5 tuổi.
Tuy nhiên nếu thói quen này duy trì lâu dài, tần suất liên tục, mút ngón tay có thể ảnh hưởng không tốt đến
Mút ngón tay cái gây tình trạng ngón tay dẹp, ướt - Ảnh minh họa
Làm sao để nhận biết trẻ mút ngón tay gây hại?
Các dấu hiệu nhận biết dễ thấy gồm:
• Trẻ mút tay nhiều lần trong ngày, đặc biệt khi mệt mỏi, buồn ngủ, lo lắng hoặc ở một mình.
• Ngón tay thường mút có dấu hiệu sưng, dẹt, đỏ hoặc bong tróc vảy.
• Nhìn trong miệng thấy răng cửa trên vểnh ra, răng dưới cụp vào, có khe hở giữa hai hàm, răng mọc lệch, thậm chí trẻ nói ngọng.
• Đã qua 5 tuổi mà trẻ vẫn duy trì thói quen mút tay đều đặn.
Nếu thói quen mút ngón tay chấm dứt trước khi mọc răng cửa vĩnh viễn (khoảng 6-7 tuổi), đa phần các bất thường về răng sẽ tự điều chỉnh lại khi răng mọc mới. Nếu trẻ vẫn tiếp tục mút ngón tay khi răng vĩnh viễn đã mọc, cần sự can thiệp của bác sĩ răng hàm mặt.
Cha mẹ nên làm gì để giúp trẻ bỏ thói quen mút ngón tay?
Mục đích điều trị: Cải thiện chức năng nhai, cải thiện chức năng thẩm mỹ, tránh nhỏ răng tiền hàm vĩnh viễn nếu có chênh lệch xương ổ răng-răng, tạo điều kiện trưởng thành cho động tác nuốt, giúp lưỡi có tư thế sinh lý đúng.
Thông thường trẻ tự bỏ thói quen mút ngón tay nếu gia đình nhắc nhở, nếu trẻ không bỏ được thói quen này, nha sĩ nên nói chuyện trực tiếp với trẻ về thói quen. Trường hợp phải áp dụng các biện pháp điều trị thì thời điểm thích hợp là 4-6 tuổi.
Tuy nhiên với những trẻ vừa trải qua stress hoặc những thay đổi lớn trong cuộc sống như chuyển nơi ở hay chuyển trường thì nên hoãn điều trị. Khi thói quen đã được loại bỏ trước khi các răng cửa mọc hoàn toàn, độ cắn chìa, cắn hở sẽ tự điều chỉnh trong quá trình mọc răng.
Nguyên tắc quan trọng nhất: Không trách phạt, không gây áp lực mà phải đồng hành, động viên và khích lệ trẻ!
Các biện pháp điều trị cụ thể có thể là:
1. Giải thích, động viên trẻ:
Trò chuyện nhẹ nhàng, giải thích cho trẻ biết vì sao cần bỏ thói quen mút tay, nếu có thể, hãy lấy ví dụ hoặc cho trẻ xem hình ảnh hậu quả.
2. Treo thưởng:
Đặt ra mục tiêu nhỏ (ví dụ: một ngày không mút tay được thưởng 1 ngôi sao, 7 ngôi sao sẽ được phần thưởng lớn hơn). Sự khích lệ tích cực rất hiệu quả.
3. Nhắc nhở nhẹ nhàng:
Khi thấy trẻ mút tay, hãy nhắc trẻ đổi sang việc khác (ôm thú bông, cầm đồ chơi…).
4. Bôi chất gây vị lạ lên ngón tay:
Có thể dùng nước chanh, tinh dầu đắng, hoặc các sản phẩm dành cho trẻ em để bôi lên ngón thường mút, tạo cảm giác lạ, giúp trẻ nhớ không nên mút.
5. Đeo bao tay, băng ngón tay:
Đặc biệt vào ban đêm hoặc lúc trẻ ở một mình, giúp trẻ giảm dần hành động đưa tay lên miệng.
6. Nếu các biện pháp trên không hiệu quả: Tham khảo ý kiến bác sĩ. Bác sĩ có thể làm các khí cụ đặc biệt đặt trong miệng để ngăn trẻ mút tay, kết hợp điều chỉnh lại các răng đã mọc lệch.
7. Trường hợp đặc biệt:
Nếu trẻ có vấn đề tâm lý kèm theo (stress, trầm cảm, hội chứng phát triển…), cần phối hợp điều trị với chuyên gia tâm lý hoặc bác sĩ nhi khoa.
Lời khuyên từ chuyên gia
• Mút ngón tay là một phản xạ sinh lý bình thường, đừng vội trách phạt con trẻ.
• Nếu thói quen này kéo dài sau 5 tuổi hoặc xuất hiện dấu hiệu bất thường về răng, hàm, hãy đưa trẻ đi khám chuyên khoa răng hàm mặt càng sớm càng tốt.
• Sự kiên nhẫn, đồng hành, khích lệ của cha mẹ là yếu tố quan trọng nhất giúp trẻ từ bỏ thói quen này.
Thói quen ăn ngọt của trẻ có thể làm tăng nguy cơ mắc tiểu đường và huyết áp cao(Chinhphu.vn) – Hàng loạt tai nạn thương tích ghi nhận ở trẻ, nhất là lứa tuổi học sinh trong dịp...
Trong bối cảnh người Việt ngày càng quan tâm tới việc chăm sóc sức khỏe chủ động, sự hợp tác...
Với tầm nhìn chung trong việc đưa các thiết bị y tế thế hệ mới, dễ sử dụng và tích...
