Thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, ngày 10/9/2025, VASEP đã có Công văn số 156 gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Ngoại giao, Bộ Công Thương, Hội đồng Tư vấn Cải cách thủ tục hành chính và Cục Thuỷ sản và Kiểm ngư về việc Cục Quản lý Đại dương và Khí quyển (NOAA) thuộc Bộ Thương mại Mỹ (DOC) thông báo gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam về việc từ chối công nhận tương đương 12 nghề khai thác hải sản của Việt Nam theo Đạo luật Bảo vệ thú biển (MMPA) của Mỹ.
Theo đó, các loài hải sản khai thác theo các nghề cá này sẽ bị dừng nhập khẩu vào Mỹ kể từ ngày 1/1/2026. Đây là biện pháp tương đương với cấm nhập khẩu, ảnh hưởng rất lớn đến xuất khẩu nhiều loài hải sản chủ lực của Việt Nam sang Mỹ như cá ngừ, cá kiếm, cá mú, cá thu, cá đối, ghẹ, mực, cá nục…
Các loài hải sản khai thác theo 12 nghề cá Việt Nam sẽ bị dừng nhập khẩu vào Mỹ kể từ ngày 1/1/2026.
Theo VASEP, trong thời gian qua ngành hải sản Việt Nam, cùng với Chính phủ và chính quyền địa phương đã nỗ lực mạnh mẽ và liên tục để hiện đại hóa, nâng cao trách nhiệm và tăng cường công tác quản lý nghề cá.
Điều này bao gồm việc Quốc hội ban hành Luật Thủy sản năm 2017, tăng cường phân bổ nguồn lực cho công tác quản lý địa phương, cũng như duy trì các nỗ lực tuân thủ các chương trình IUU, SIMP và FIP đối với ghẹ và cá ngừ, đồng thời thực hiện chứng nhận "An toàn cá heo" cho chuỗi cung ứng xuất khẩu cá ngừ, cùng với nhiều khuôn khổ pháp lý và chương trình bảo vệ động vật biển có vú khác…
VASEP kiến nghị, để bảo vệ lợi ích của các doanh nghiệp khai thác, nuôi trồng thủy sản trong nước trước quyết định của NOAA cần có các biện pháp phối hợp khẩn cấp trước mắt và dài hạn từ Chính phủ và các Bộ ngành liên quan, hỗ trợ và đồng hành cùng với ngành hải sản khai thác khắc phục, tháo gỡ và khơi thông thị trường Mỹ cho sản phẩm hải sản khai thác, để hạn chế tối thiểu tác động hoặc tránh nguy cơ bị dừng xuất khẩu từ ngày 1/1/2026.
Theo đó, ngày 15/9/2025, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có thư gửi Bộ trưởng Thương mại Mỹ (DOC) Howard Lutnick, đề nghị DOC và NOAA cân nhắc lại quyết định này nhằm tránh những gián đoạn nghiêm trọng đối với thương mại song phương và bảo vệ sinh kế của hàng trăm nghìn ngư dân và người lao động Việt Nam.
Trong thư gửi Bộ trưởng Thương mại Mỹ, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đề nghị Bộ trưởng Howard Lutnick quan tâm, xem xét khách quan để đảm bảo kết quả hợp lý đối với các doanh nghiệp xuất khẩu tôm Việt Nam, vốn là những đối tác đáng tin cậy, kinh doanh công bằng tại thị trường Mỹ trong vụ việc rà soát hành chính lần thứ 19 thuế chống bán phá giá tôm nhập khẩu từ Việt Nam đang diễn ra.
Trong nội dung thư gửi, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng nhấn mạnh, các quyết định trên không chỉ có ý nghĩa đối với các doanh nghiệp sản xuất, xuất khẩu, người nông dân, ngư dân Việt Nam mà còn đem lại lợi ích cho cả các nhà nhập khẩu, người lao động và người tiêu dùng Mỹ.
Mỹ và Việt Nam đang duy trì Quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện, được xây dựng trên cơ sở tin cậy và cùng có lợi. Việt Nam coi Mỹ là đối tác thương mại quan trọng, đồng thời cũng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp và nhà đầu tư Mỹ. Việt Nam cam kết tiếp tục hợp tác chặt chẽ với Mỹ để giải quyết các vấn đề còn tồn tại theo tinh thần xây dựng và hướng tới tương lai.
