Tính từ đầu năm 2025 đến nay, Công an thành phố Hải Phòng đã phát hiện, xác minh làm rõ, đề xuất xử lý 122 vụ án hình sự, 94 bị can liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao - Ảnh minh họa: Internet
Mặc dù các thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản không mới, nhưng cách thức tiếp cận nạn nhân ngày càng chuyên nghiệp hơn.
Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại tài sản mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến an ninh trật tự và đời sống người dân thành phố Hải Phòng, tạo nên sự bức xúc trong dư luận xã hội.
Những cái bẫy "chết người"
Một trong những thủ đoạn phổ biến hiện nay là lợi dụng nhu cầu đổi ngoại tệ. Các đối tượng sử dụng mạng xã hội như Facebook, Zalo, Telegram để đăng tin quảng cáo có nguồn tiền ngoại tệ số lượng lớn với tỉ giá cao hơn ngân hàng hoặc các ưu đãi đặc biệt.
Sau khi người dân có nhu cầu, chúng yêu cầu chuyển tiền Việt Nam vào tài khoản cá nhân hoặc ví điện tử, rồi gửi bill chuyển tiền giả và cắt liên lạc để chiếm đoạt toàn bộ số tiền.
Trường hợp điển hình là vụ việc chị T.T.T.L. ở phường Lê Chân bị lừa đảo qua Telegram. Khoảng tháng 12-2024, chị quen biết người sử dụng tài khoản "Kimjongun" tự giới thiệu tên Long, làm trong lĩnh vực đổi tiền.
Do cần đóng học phí cho em gái du học, chị nhờ Long đổi 66.000 USD tương đương 1,683 tỉ đồng. Sau khi chuyển tiền, chị không nhận được USD và mất liên lạc với Long.
Cơ quan công an đã xác định đối tượng lừa đảo là Bùi Thanh Long, sinh năm 1992, trú tại xã Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.
Không chỉ nhắm vào người cao tuổi, nhiều thanh thiếu niên cũng mắc bẫy. Ngày 2-9, cháu H.M.K. (sinh năm 2007, trú tại phường Thạch Khôi) nhận cuộc gọi từ số lạ.
Đối tượng giả danh cán bộ công an qua video call, thông báo cháu liên quan vụ án rửa tiền do "bán thông tin cá nhân" với giá 350 triệu đồng.
Chúng yêu cầu cháu vào TP.HCM làm việc hoặc chuyển 350 triệu để "giải quyết". Khi cháu nói không có tiền, đối tượng hướng dẫn thuê nhà nghỉ và gọi về nhà giả mạo bị bắt cóc. May mắn, gia đình phát hiện bất thường và trình báo công an kịp thời.
Từ ngày 1-7-2025, ví điện tử như MoMo, ZaloPay, ShopeePay được công nhận chính thức là phương tiện thanh toán. Lợi dụng điều này, tội phạm mạng chuyển mạnh sang chiếm đoạt tài sản qua ví điện tử.
Theo lãnh đạo Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an thành phố Hải Phòng, các đối tượng thường gửi tin nhắn hoặc tạo giao diện giả mạo các ví điện tử báo "bạn vừa nhận được tiền" kèm đường dẫn đăng nhập để đánh cắp thông tin tài khoản.
Người dân không nên hoang mang khi nhận cuộc gọi từ số lạ tự xưng là cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án mà không có căn cứ đánh giá tính chính xác - Ảnh minh họa: Internet
Làm sao để 'vô hiệu hóa' lừa đảo mạng?
Theo thượng tá Nguyễn Văn Hải, phó Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an thành phố Hải Phòng, nguyên nhân tội phạm mạng nở rộ là do sự phát triển mạnh mẽ của Internet, mạng xã hội, thương mại điện tử tạo điều kiện cho tội phạm ẩn danh, che giấu danh tính.
Cùng với đó, nhiều người dùng chưa được trang bị kỹ năng an toàn thông tin, nhẹ dạ cả tin với các chiêu trò "việc nhẹ lương cao", "trúng thưởng", "đầu tư lợi nhuận cao".
Để tăng cường đấu tranh với tội phạm trên không gian mạng, Phòng An ninh mạng tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp với các đơn vị truyền thông phổ biến phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm công nghệ cao gắn với các vụ việc cụ thể mang tính điển hình.
Lực lượng chức năng áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ, rà soát, phát hiện, đấu tranh, bóc gỡ các đối tượng, đường dây tội phạm.
Tính từ đầu năm 2025 đến nay, Công an thành phố Hải Phòng đã phát hiện, xác minh làm rõ, đề xuất xử lý 122 vụ án hình sự, 94 bị can liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao.
Thượng tá Nguyễn Văn Hải đề nghị người dân cần trang bị kiến thức, kỹ năng cần thiết khi tham gia môi trường mạng.
Người dân cần nâng cao cảnh giác, tham khảo ý kiến bạn bè, người thân, lựa chọn các ứng dụng chính thống có nguồn gốc rõ ràng.
Đặc biệt, người dân không nên hoang mang khi nhận cuộc gọi từ số lạ tự xưng là cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án mà không có căn cứ đánh giá tính chính xác.
Cần có biện pháp bảo mật thông tin cá nhân, không tự ý cung cấp thông tin tài khoản mạng xã hội, ngân hàng cho người lạ.
Trong quá trình sử dụng dịch vụ thanh toán, chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng, cần tìm hiểu kỹ, tham khảo người thân hoặc các cơ quan chức năng đảm bảo an toàn.
Các thủ đoạn lừa đảo phổ biến cần cảnh giác
• Giả danh cán bộ công an, viện kiểm sát qua video call yêu cầu chuyển tiền "giải quyết vụ án"
• Quảng cáo đổi ngoại tệ với tỉ giá cao hơn ngân hàng trên mạng xã hội
• Tin nhắn giả mạo ví điện tử thông báo "nhận được tiền" kèm link đáng ngờ
• Giả danh nhân viên ngân hàng, ví điện tử yêu cầu cung cấp mã OTP
• Lừa đảo qua các chiêu trò "việc nhẹ lương cao", "đầu tư lợi nhuận cao"
Đầu năm 2025 đến nay phát hiện gần 1.500 vụ việc lừa đảo qua mạng
