Xoay quanh câu chuyện này, lãnh đạo TPHCM và các chuyên gia, nhà khoa học đã có những kiến giải nhằm giúp thành phố xác định những trọng tâm, trọng điểm để triển khai thực hiện các nhiệm vụ then chốt trong giai đoạn tới.
PHẢI LÀ NƠI “THỊ TRƯỜNG NHẤT” TPHCM tự tin bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Với những mục tiêu như vậy, TPHCM cần làm gì trong kỷ nguyên mới? Thành phố lâu nay khổ sở với chuyện “cái mới thì nhiều, cái cũ còn tồn tại xử lý mãi không được, trong khi lại phát sinh khó khăn”. Do đó, thành phố phải tập trung xử lý nhanh, hiệu quả các công trình, dự án đang tồn đọng liên quan đến pháp lý, quy hoạch treo trong các năm 2025 – 2027. Nếu làm dứt điểm cái này thì không chỉ xử lý vấn đề lãng phí mà còn bơm dòng vốn cực lớn vào nền kinh tế. Đầu năm 2025 “gỡ” được điều này thì hàng trăm ngàn tỷ đồng sẽ bơm vào thúc đẩy kinh tế, tạo dòng vốn cực lớn. Ít nơi nào mà tiền “ngồi chờ” để triển khai như tại TPHCM. Nắm bắt cơ hội, thực hiện khát vọng xây dựng TPHCM thành đô thị toàn cầu, văn minh, hiện đại, có mức sống cao ngang tầm các đô thị lớn trên thế giới có lẽ là hành động bây giờ hoặc không bao giờ nếu bỏ lỡ cơ hội. GIẢI QUYẾT VƯỚNG MẮC, TỒN ĐỌNG Để thành phố tự tin cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới bắt đầu từ năm 2026, tức từ Đại hội XIV của Đảng, TPHCM chọn chủ đề năm 2025 “Tập trung sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả; đẩy mạnh chuyển đổi số, triển khai Nghị quyết 98; giải quyết cơ bản những vướng mắc, tồn đọng của thành phố”. Thành tố “giải quyết cơ bản những vướng mắc, tồn đọng” được thống nhất bổ sung vào sau đó nhằm để thành phố quyết tâm giải quyết những “gánh nặng” vốn đã kiên trì giải quyết những năm qua. Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi “TPHCM luôn ý thức và nỗ lực làm tốt vai trò là địa phương tiên phong, đồng thời thực hiện nhiệm vụ đối ngoại, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, cố gắng làm tốt nhiệm vụ được Trung ương giao cũng như nhận lãnh nhiệm vụ quốc gia trong một số lĩnh vực, nhiệm vụ cụ thể trong công cuộc hội nhập và cạnh tranh quốc tế. Trong kỷ nguyên mới, TPHCM một mặt tìm kiếm, xác định nhiệm vụ cho mình, tìm giải pháp, nguồn lực để thực hiện, một mặt mong muốn nhận những nhiệm vụ cụ thể, sự hỗ trợ từ phía Trung ương để cùng gánh vác sứ mệnh”. Dù chưa hài lòng với hạ tầng của TPHCM nhưng nhìn chung hệ thống cầu đường trên địa bàn có sự thay đổi rất lớn khi thành phố đã làm được rất nhiều cây cầu, mở rộng các tuyến đường và xây dựng được khoảng 5.000 phòng học và hơn 10 bệnh viện. Nguồn lực đầu tư trong thời gian qua rất lớn. Tuy nhiên, so với kỳ vọng thì TPHCM vẫn chưa đạt được và đang làm rất nỗ lực. Khái quát như vậy để chúng ta có thêm niềm tin là TPHCM đang rất tự tin cùng cả nước bước vào kỷ nguyên mới của dân tộc. Để bước vào kỷ nguyên mới này, thành phố nghiên cứu thực hiện phương pháp “3-3-3”. Cụ thể, có “3 đột phá” chiến lược làm nền tảng cần phải bám sát, kiên trì thực hiện. Đó là đột phá về thể chế. TPHCM phải tiếp tục đeo đuổi để có Luật Đô thị đặc biệt nhằm phù hợp với một chính quyền đặc biệt tương xứng với quy mô kinh tế và dân số; tiếp tục đầu tư hạ tầng và phải có cơ chế, điều kiện phù hợp với nguồn nhân lực chất lượng cao. Cùng với đó là thực hiện “3 tăng tốc”: tăng tốc trên cơ sở khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; tăng tốc về các dịch vụ chất lượng cao (y tế, giáo dục, logistics, tài chính…); đi liền với hệ sinh thái để phục vụ cho Trung tâm tài chính quốc tế TPHCM trong thời gian tới. “3 bền vững” cần quan tâm là: chuyển đổi xanh; phát triển văn hóa theo hướng truyền thống và công nghiệp văn hóa; phát triển du lịch. Gặp gỡ đội ngũ trí thức khoa học thành phố ngày 22/12/2024, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Văn Nên khẳng định: Đến giờ này, qua kiểm đếm thì TPHCM có thể tự tin với đội ngũ có đủ năng lực, đủ điều kiện để bước vào chặng đường mới – kỷ nguyên vươn mình và phát triển theo yêu cầu đã đặt ra. Nhiệm vụ trong tình hình mới ngày càng quan trọng hơn bởi TPHCM là trung tâm lớn về kinh tế, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ, văn hóa xã hội của cả nước. LIÊN KẾT VÙNG TPHCM và vùng Đông Nam bộ là nơi cảm nhận rõ nhất sự chuyển động mạnh mẽ trong việc chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới. TPHCM có những tiềm năng, cơ hội nhưng cũng nhận thức rõ những tồn tại phải đối mặt. Những năm qua, thành phố tập trung, nỗ lực chuẩn bị các tiền đề quan trọng cũng như lượng hóa để bước vào giai đoạn mới, trong đó có việc đẩy mạnh thực hiện hoặc hoàn thành các dự án giao thông trọng điểm trên địa bàn như tuyến Vành đai 2, Vành đai 3, tuyến metro số 1… Cùng với đó là “giải” bài toán xóa gần 48.000 căn nhà trên và ven kênh, rạch; huy động chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài nước, kết nối các viện, trường đại học hàng đầu thế giới... Những bước chuyển mình trên cho thấy TPHCM đang tập trung mạnh mẽ cùng với vùng Đông Nam bộ để chuẩn bị cho giai đoạn này, đồng thời qua đó tạo sự hứng khởi cho các nhà khoa học cùng suy nghĩ, nghiên cứu và cống hiến cho thành phố. Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi Khi đất nước, dân tộc bước vào kỷ nguyên mới, câu hỏi đặt ra là thành phố sẽ nằm ở đâu trong hành trình này? Nói theo ngôn ngữ bóng đá, thành phố xác định mình phải nằm trong đội hình chính và phải đá tiền đạo. Đây như là sứ mệnh, trách nhiệm của TPHCM và thành phố không chỉ làm việc này một mình mà đặt mình trong vùng Đông Nam bộ, Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam. Thời gian qua, những thuật ngữ mới như cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế số đã được nhắc đến rất nhiều. Tuy nhiên, trong bối cảnh đó, nội hàm, trọng tâm, bước đi, lộ trình, kết quả đạt được nhiều khi chưa rõ ràng. Do vậy, khi bước vào kỷ nguyên mới thì phải xác định cho được nội hàm, các trụ cột trọng tâm tại TPHCM, tại Đông Nam bộ, tại Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam và tiếp đó là bàn đến cách làm, lộ trình và kết quả đạt được theo từng mốc thời gian cùng phương thức phối hợp với nhau để thực hiện. Có những việc cần làm ngay để đạt được mục tiêu trước mắt nhằm tạo nền tảng. Cũng có những việc mang tầm chiến lược cần thực hiện và đạt được trong những mốc thời gian về sau. Khi đã xác định rõ được nội hàm, trọng tâm rồi thì cách thức thực hiện và phối hợp, tổ chức nguồn lực cũng rất quan trọng. Luôn đặt mình trong bối cảnh chung của vùng Đông Nam bộ và Vùng Kinh tế trọng điểm phía Nam, TPHCM sẽ nỗ lực hợp tác với các địa phương, các lực lượng, đồng thời cũng nhận nhiệm vụ làm cầu nối trong hợp tác quốc tế nhằm huy động nguồn lực để thực hiện các công việc.
TS Trần Du Lịch, Chủ tịch Hội đồng Tư vấn triển khai thực hiện
PGS.TS Trần Hoàng Ngân, Trợ lý Bí thư Thành ủy TPHCM
TS Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM