Trải cùng dâu bể lịch sử thăng trầm, Sài Gòn - TP.HCM có rất nhiều địa danh gắn liền chuyện xưa tích cũ, tên tuổi danh nhân, anh hùng.
Mục lục
Xóm Chiếu là con đường nhỏ nhưng đã có từ thời Pháp thuộc - Ảnh: QUỐC VIỆT
Nhưng vùng đất hơn 300 năm này cũng có những cái tên rất đỗi mộc mạc khiến người ta như lạc bước vào miền quê nào đó, từ Xóm Chỉ, Xóm Củi, Xóm Cải, xóm Lò Lu sang Xóm Lò Gốm, rồi vượt kinh sang Xóm Chiếu...
Và mỗi địa danh đều có bao chuyện thân thương nhắc nhớ để người đời không thể nào quên dù thời cuộc đã làm đổi thay cùng những tấm bảng được gắn lên rồi hạ xuống theo bước ngoặt lịch sử.
Chuyện xưa ở cù lao
Còn nhớ đầu năm 2002, tôi hữu duyên "nhập cư" quận 4, một rẻo cù lao chỉ cách đô hội quận 1 con rạch Bến Nghé mà thuở ấy vẫn như hai thế giới tách biệt. Thời điểm vụ án Năm Cam vừa nổ ra chấn động cả nước.
Bạn bè cứ e ngại khi thấy tôi khăn gói đưa gia đình về con hẻm 76 nhỏ xíu, sâu hút như hang rắn trên đường
Giáo xứ Xóm Chiếu đã có từ năm 1856 - Ảnh: QUỐC VIỆT
Đổi thay, phát triển và vẫn in dấu Xóm Chiếu
Theo dòng lịch sử Sài Gòn - TP.HCM, cù lao quận 4 được tập trung phát triển sau. Tuy nhiên, nhiều người dân đã đến vùng đầm lầy, kinh rạch đầy cỏ bàng, cỏ cói hoang dại làm chiếu này để ở từ rất sớm như câu chuyện hình thành Giáo xứ Xóm Chiếu cách đây gần tròn 170 năm.
Rồi sau đó là công cuộc phát triển thương cảng Sài Gòn cũng dần hội tụ lưu dân tứ xứ về đây sinh sống, làm công nhân bốc vác bên bờ sông...
Cầu Khánh Hội từ quận 1 bắc qua quận 4 đầu thế kỷ 20 (bên trái hình) để vào khu Xóm Chiếu - Ảnh tư liệu
Quận 4 nay đã thay đổi rất nhiều, nhưng khu lõi Xóm Chiếu vẫn còn như nhiều năm trước - Ảnh: QUỐC VIỆT
Chợ Xóm Chiếu, địa danh xưa vẫn còn đến ngày nay - Ảnh: QUỐC VIỆT
Đường Xóm Chiếu có từ thời Pháp thuộc đến nay và vẫn mang tên Xóm Chiếu.
Địa danh cũ của đất Gia Định xưa, có từ thời vua Minh Mạng (1884). Từ thời Gia Long, tại vùng quận 4 chỉ có mấy thôn Khánh Hội, Bình Ý nằm gần kinh Bến Nghé và sông Sài Gòn. Phía trong toàn bưng sình, mọc cây bàng (thảo câu) và cây lác.
Do đó nghề chiếu ở đây rất phát triển, quy tụ dân chúng thành một xóm. Chẳng những dân chúng làm nghề dệt chiếu mà còn lập chợ bán cho dân tứ xứ đến mua sỉ.
Từ đó tên Xóm Chiếu tồn tại cho đến ngày nay. Trong bản đồ của Trần Văn Học năm 1815 vẽ khu vực trấn Phiên An (tức TP.HCM ngày nay) có ghi địa danh Xóm Chiếu ở vị trí đường Xóm Chiếu ngày nay.
Trích sách Đường phố TP.HCM của tác giả NGUYỄN ĐÌNH TƯ - NGUYỄN QUYẾT THẮNG (NXB Văn Hóa Thông Tin, 2001) ghi về địa danh Xóm Chiếu ở trang 177
*****************
Mới đây trong chuyến đi dạo bằng canô trên sông Sài Gòn, các chuyên viên quy hoạch Singapore bất ngờ hỏi người viết: "Tên Sài Gòn từ đâu ra, có nghĩa là gì?".
>> Kỳ tới: Địa danh Sài Gòn và lời nhắn nhủ của tiền nhân
Những địa danh thân thương Sài Gòn - TP.HCM - Kỳ 5: Nhà Bè nước chảy
Gia Định thành thông chí ghi chép tên chữ Hán đầu tiên được đặt cho vùng ngã ba sông này là "Phù Gia".
Dù nhà trường nói đây là hình thức tự nguyện, nhiều học sinh cho biết nếu không có “giấy vào cổng”, các em sẽ không được xem chương trình văn nghệ do bạn bè và chính học sinh trong trường biểu diễn.
TPO - Các cơ quan, đơn vị, tổ chức tiếp tục sử dụng con dấu HĐND, UBND của một trong những đơn vị hành chính cấp xã, con dấu của tổ chức, doanh nghiệp... trước khi sắp xếp; chỉ khắc, đổi con dấu mới sau khi sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh.
Bạn có chắc thực phẩm mình đang ăn là sạch và bền vững? Bạn có biết để sản xuất ra một miếng thịt, hành tinh phải trả giá bằng bao nhiêu khí thải và tài nguyên? Liệu có cách nào để tạo ra protein mà không hủy hoại môi trường? Yeast Era đang mở ra một hướng đi mới – sản xuất đạm sinh học từ tinh bột bằng công nghệ lên men – xanh hơn, sạch hơn, và an toàn tuyệt đối. Bạn đã từng nghe tới công nghệ này chưa?
Nhiều gia đình khó khăn ở các xã vùng sâu xa của tỉnh Đắk Lắk có con bị bại não đã được các bác sĩ thăm khám, điều trị và tư vấn chăm sóc sức khỏe răng miệng miễn phí. Ngoài ra, đơn vị tặng các suất quà cho các bé tham gia.
Mới đây, quyết định hợp nhất hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang, lấy tên là tỉnh Bắc Ninh với trung tâm chính trị - hành chính đặt tại Bắc Giang, đã tạo ra một luồng gió mới cho thị trường bất động sản khu vực. Không chỉ thay đổi về địa giới hành chính, điều này còn mở ra những cơ hội bứt phá cho kinh tế - xã hội toàn vùng, đặc biệt là thị trường bất động sản trung tâm thành phố.
TPO - Ông Lê Văn Thái - Hiệu trưởng Trường THPT Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk) bị kỷ luật cảnh cáo do hàng loạt vi phạm. Trước đó, ông Thái bị tố chuyên quyền, thiếu dân chủ...
TPO - Trong thế giới thể thao vốn đầy khốc liệt và cạnh tranh, không phải ai cũng có thể giữ được đỉnh cao phong độ trong suốt hơn một thập kỷ. Nhưng Rory McIlroy - chàng trai đến từ Bắc Ireland - không chỉ duy trì đẳng cấp ấy, mà còn trở thành biểu tượng sống cho đam mê, nghị lực và lòng kiên định. Một con người dám đối diện với thất bại, dám mơ ước và kiên trì theo đuổi giấc mơ đến tận cùng.
TPO - Theo lãnh đạo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm - Sở Y tế TP. Hà Nội, trong gần 600 loại sữa giả cơ quan công an thông tin, qua rà soát có 71 sản phẩm được đăng ký công bố tại Hà Nội. Chi cục này từng kiểm tra các mẫu của Công ty Cổ phần Dược quốc tế Rance Pharma và Công ty Cổ phần Dược dinh dưỡng Hacofood Group nhưng chưa phát hiện vi phạm.
TPO - Thiếu tướng Nguyễn Thanh Tùng - Giám đốc Công an TP Hà Nội, cho biết có hơn 1.000 học sinh, sinh viên liên quan vụ án Phó Đức Nam (còn gọi là Mr Pips). Những người này sẽ bị xử lý nghiêm vì biết là lừa đảo nhưng vẫn tham gia.
Những địa danh thân thương Sài Gòn - TP.HCM - Kỳ 5: Nhà Bè nước chảy
