Thi trên máy tính: Xu thế tất yếu, cần chuẩn bị toàn diện

Admin

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2027 được tổ chức vào tháng 6-2027, thi trên máy tính tại các điểm có đủ điều kiện và tổ chức thi tốt nghiệp THPT trên giấy tại các điểm thi khác.

Thi trên máy tính: Xu thế tất yếu, cần chuẩn bị toàn diện - Ảnh 1.

Thí sinh dự kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 - Ảnh: THANH HIỆP

Tại hội nghị tổng kết công tác tổ chức kỳ

Học sinh tham dự kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia Hà Nội. Đây là một trong những kỳ thi được tổ chức thi trên máy tính - Ảnh: NGUYÊN BẢO

Những thách thức không nhỏ

Dù có nhiều ưu điểm, thi trên máy tính vẫn đối diện với không ít thách thức. Ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa là yếu tố then chốt nhưng hiện chưa có hệ thống đủ lớn ở tầm quốc gia. Hạ tầng kỹ thuật còn chênh lệch giữa các địa phương, trong khi nguy cơ gian lận bằng công nghệ ngày càng tinh vi.

Quan trọng hơn, thành công của CBT và xa hơn là CAT phụ thuộc rất lớn vào nguồn nhân lực.

Để xây dựng và vận hành một kỳ thi quy mô lớn không chỉ cần kỹ sư công nghệ mà còn cần các chuyên gia am hiểu về chuyên ngành đo lường và đánh giá trong giáo dục, nắm vững lý thuyết khảo thí hiện đại và từng có kinh nghiệm triển khai kỳ thi trên máy tính.

Người giữ vai trò "tổng công trình sư" của đề án thi trên máy tính phải hội đủ cả kiến thức chuyên môn lẫn kinh nghiệm thực tiễn, nếu không, dễ biến thi trên máy tính thành gánh nặng hơn là cải cách.

Giảm áp lực, tăng công bằng

Chuyển đổi từ thi trên giấy sang thi trên máy tính không chỉ là đổi mới công cụ làm bài, mà là cải cách toàn diện trong đánh giá giáo dục.

CBT và CAT mở ra nhiều cơ hội lớn, nhưng chỉ phát huy nếu đi kèm chiến lược chuẩn hóa ngân hàng câu hỏi, đầu tư hạ tầng, phát triển nhân lực và cơ chế công nhận kết quả.

Quan trọng hơn cả, mọi đổi mới cuối cùng phải hướng đến mục tiêu nhân văn: giảm áp lực, tăng công bằng và tạo cơ hội để mọi học sinh phát huy hết năng lực của mình.

Hướng đi cho Việt Nam

Để thi trên máy tính thực sự phát huy hiệu quả, Việt Nam cần một chiến lược tổng thể.

Trước hết là xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa ở quy mô quốc gia, đa dạng môn học và cấp độ tư duy bám sát yêu cầu cần đạt của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Song song đó là phát triển hệ thống trung tâm khảo thí hiện đại, đồng bộ từ thành thị đến nông thôn nhằm bảo đảm công bằng cho mọi thí sinh.

Một yếu tố không kém phần quan trọng là thiết kế cơ chế thi nhiều lần trong năm, giúp học sinh chủ động lựa chọn thời điểm phù hợp và được lựa chọn kết quả cao nhất trong các đợt thi làm kết quả đánh giá. Bên cạnh đó việc đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực khảo thí và công nghệ thi cử cũng là điều kiện tiên quyết.

Ngoài ra cần xây dựng cơ chế liên thông và công nhận kết quả giữa các kỳ thi. Hiện nay nhiều trường đại học tổ chức kỳ thi ĐGNL song song với kỳ thi quốc gia và các kỳ thi chứng chỉ quốc tế như IELTS, TOEFL...

Điều này khiến thí sinh thi nhiều lần, vừa tốn kém vừa tăng áp lực. Nếu có sự đối sánh và công nhận tương đương giữa các bài thi, học sinh chỉ cần thi một lần cho nhiều mục đích, qua đó giảm tải và tiết kiệm chi phí tương tự như quy chế thi và xết tốt nghiệp THPT miễn thi ngoại ngữ cho các chứng chỉ quốc tế hiện nay.

Thực tiễn năm 2015 Đại học Quốc gia Hà Nội đã từng đề xuất với Bộ GD-ĐT việc công nhận tương đương này. Đây cũng là động lực để các trường đại học nâng cao chất lượng bài thi, hướng tới chuẩn mực quốc gia và quốc tế.

Trong tầm nhìn dài hạn, Việt Nam hoàn toàn có thể tiến tới áp dụng CAT. Mô hình này cho phép hệ thống lựa chọn câu hỏi theo năng lực của từng thí sinh, vừa chính xác hơn vừa cá nhân hóa trải nghiệm thi.

Để đạt được cần xây dựng ngân hàng câu hỏi khổng lồ, phân loại theo độ khó và hiệu chuẩn dựa trên lý thuyết đáp ứng câu hỏi (IRT). Cùng với đó là đội ngũ chuyên gia đủ năng lực phân tích dữ liệu và vận hành mô hình đo lường hiện đại. Đây là một lộ trình đòi hỏi đầu tư lớn và dài hơi nhưng nếu thành công,

CAT sẽ giúp hệ thống thi cử Việt Nam tiệm cận chuẩn quốc tế, nâng cao uy tín và đảm bảo công bằng hơn cho mọi thí sinh.

Thi trên máy tính: Xu thế tất yếu, cần chuẩn bị toàn diện - Ảnh 3.Bài thi trên máy tính mở ra nhiều cơ hội cho thí sinh

Trong kỷ nguyên chuyển đổi số, các hình thức thi đánh giá năng lực ngoại ngữ đã bắt kịp xu thế mới và thi trên máy vi tính đang được thí sinh toàn cầu ưa chuộng.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề